Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια
Αν το ΥΠΕΝ δεν δώσει μία ακόμη παράταση χάνεται η δυνατότητα για νέους όρους δόμησης και χρήσεις γης σε εντός και εκτός σχεδίου περιοχές
Αν το ΥΠΕΝ δεν δώσει μία ακόμη παράταση για να αναθεωρήσουν οι Δήμοι, που δεν τα κατάφεραν μέχρι τώρα τα παλαιά Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια τους χάνεται η δυνατότητα για νέους όρους δόμησης και χρήσεις γης σε εντός και εκτός σχεδίου περιοχές, η τακτοποίηση οικισμών και αυθαιρέτων για χιλιάδες ιδιοκτήτες και επενδυτές αλλά και η δυνατότητα περιβαλλοντικής προστασίας ευαίσθητων περιοχών.
Συγκεκριμένα στις περισσότερες από συνολικά 132 Δημοτικές Ενότητες (παλαιούς Δήμους και Κοινότητες), σε όλη τη χώρα «κλειδώνει» ο παλαιός πολεοδομικός σχεδιασμός, που δεν περιλαμβάνει νέες επεκτάσεις οικισμών, χρήσεις γης, όρους δόμησης, αναγνώριση οδών, κοινόχρηστους χώρους και το ΥΠΕΝ καλείται να δώσει άλλη μία παράταση στους Δήμους που έχουν καθυστερήσει την αναθεώρηση των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων, σύμφωνα με τα νέα πολεοδομικά και χωροταξικά δεδομένα της περιοχής τους.
Το θέμα θέτει με επιστολή του προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ η διοίκηση του ΤΕΕ Πελοποννήσου επισημαίνοντας ότι η προθεσμία για την αναθεώρηση των ΓΠΣ, μετά την προηγούμενη παράταση που είχε νομοθετήσει το ΥΠΕΝ έληξε στις 30 Ιουνίου 2023, αναφέροντας ότι:
«Μέχρι σήμερα όμως, αν και η προαναφερθείσα προθεσμία έχει ήδη εκπνεύσει, αρκετοί ΟΤΑ της Περιφέρειας Πελοποννήσου δεν έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία αναθεώρησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου τους». Και ζητά νέα παράταση της προθεσμίας αναθεώρησης των Γ.Π.Σ. τουλάχιστον για δύο έτη.
Τι σημαίνει η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας
Η πρόβλεψη της νομοθεσίας, σύμφωνα με την οποία εφόσον μέχρι 30 Ιουνίου 2023 δεν έχει ολοκληρωθεί η αναθεώρηση των παλαιών ΓΠΣ από τους Δήμους «κλειδώνει» η εφαρμογή τους, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι για εγκεκριμένα ΓΠΣ απαγορεύεται η αναθεώρηση τους για τα επόμενα πέντε έτη σημαίνει ότι:
-Χιλιάδες ιδιοκτησίες σε όλη τη χώρα θα είναι «αόρατες» από τα ΓΠΣ των Δήμων, με συνέπειες να μην μπορούν να αξιοποιηθούν, με νέους κανόνες χρήσεων γης και όρων δόμησης, δυνατότητες έκδοσης οικοδομικών αδειών και δόμησης στην εκτός και εντός σχεδίου περιοχή, να ενταχθούν στο σχέδιο περιοχές αυθαιρέτων που πληρούν τους κανόνες οικιστικής καταλληλόλητάς, να αποκτήσουν «πρόσωπο» σε πολεοδομικά αναγνωρισμένους δρόμους γήπεδα που πληρούν όρους δόμησης στην εκτός σχεδίου περιοχή για οικιστικές και επενδυτικές δραστηριότητες, σύμφωνα με τις επιταγές της νομολογίας του ΣτΕ αλλά και να εξασφαλιστούν νέοι κοινόχρηστοι χώροι, κοινωνικές υποδομές και να θωρακιστούν περιοχές περιβαλλοντικής προστασίας..
-Δημιουργείται «ρήγμα» και δεύτερη ταχύτητα στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, μέσω των νέων ΤΠΣ και ΕΠΣ, που βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς οι δήμοι που θα πετύχουν να ολοκληρώσουν νέα η να αναθεωρήσουν παλαιά τα ΓΠΣ και τ ΣΧΟΟΑΠ δεν θα χρειάζονται άμεσα να προβούν στην εκπόνηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ). Έτσι, με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί να δοθεί προτεραιότητα εκπόνησης ΤΠΣ σε όσους δήμους δεν διαθέτουν ΓΠΣ ή διαθέτουν πεπαλαιωμένα, αποσυμφορίζοντας σημαντικά όλη τη διαδικασία.
ΓΠΣ για οργάνωση και ανάπτυξη του χώρου
Σημειώνεται ότι τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια αποτελούν τα κατευθυντήρια σχέδια που σκοπό έχουν την ορθολογική οργάνωση και ανάπτυξη τόσο του αστικού όσο και του εξωαστικού χώρου. Τόσο τα ΓΠΣ όσο και τα ΣΧΟΟΑΠ προσδιορίζουν το αναπτυξιακό προφίλ, τα οικιστικά χαρακτηριστικά και τα στοιχεία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος κάθε Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Ειδικότερα, τα ΓΠΣ και τα ΣΧΟΟΑΠ καθορίζουν – μεταξύ άλλων- χρήσης γης και όρους δόμησης στο σύνολο της περιοχής μελέτης όπως και τα προγραμματικά μεγέθη και τις ανάγκες σε γη για:
1) απαραίτητα έργα στον τομέα των δικτύων υποδομής (μεταφορές, τηλεπικοινωνίες, ύδρευση, αποχέτευση κλπ, αλλά και για
2) κοινωνικές υποδομές (μονάδες εκπαίδευσης , πρόνοιας, αθλητισμού, διοίκησης κ.α.).
Η δυνατότητα που δόθηκε από το ΥΠΕΝ στους Δήμους, και από τους περισσότερους δεν αξιοποιήθηκε, ώστε να μπαίνει στο τραπέζι μία ακόμη παράταση εξυπηρετεί:
-Τη δυνατότητα σε πάνω από 120 ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ σε όλη τη χώρα να ολοκληρωθούν (συγκεκριμένα αφορά σε 123 δημοτικές ενότητες, πλην της Περιφέρειας Κρήτης).
-Οι Δήμοι που εμπίπτουν στην συγκεκριμένη κατηγορία να αποκτήσουν το χωρικό – πολεοδομικό σχέδιο -και στρατηγικού και κανονιστικού χαρακτήρα- το οποίο θα παράσχει ασφάλεια προστασίας:
α) στο Περιβάλλον,
β) στους πολίτες και
γ) στις επενδύσεις.
-Οι Δήμοι να αξιοποιήσουν και να μην χαθούν πόροι (χρημάτων και εργατοωρών),που έχουν ήδη δαπανηθεί για πολυετή μελετητική εργασία.
-Η Αυτοδιοίκηση να έχει σε τοπικό επίπεδο την πρωτοβουλία για να ολοκληρώσει τον πολεοδομικό της σχεδιασμό και να αποκτήσει, έναν νέο, επικαιροποιημένο χάρτη χρήσεων γης.
-Οι Δήμοι να επιλύσουν εκκρεμότητες και προβλήματα ετών, προστατεύοντας, το περιβάλλον και επιτρέποντας με ασφάλεια τις επενδύσεις.
-Να επιτευχθεί η συνέχεια του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού ώστε όσοι Δήμοι έχουν κάνει σημαντική προεργασία να την ολοκληρώσουν και αποκτήσουν ένα σύγχρονο πολεοδομικό πλαίσιο.
Το ΤΕΕ Πελοποννήσου
Το ΤΕΕ Πελοποννήσου στην επιστολή, με θέμα: «Χορήγηση παράτασης προθεσμίας για την αναθεώρηση των Γ.Π.Σ. των ΟΤΑ», προς τον υπουργό ΠΕΝ Θεόδωρο Σκυλακάκη και τον αρμόδιο υφυπουργό ΠΕΝ Νίκο Ταγαρά, την οποία υπογράφει η πρόεδρος ΤΕΕ Πελοποννήσου Χαρίκλεια Δ. Τσιώλη Πολ. Μηχ/κός Ε.Μ.Π.- Μ.S .αναφέρει τα ακόλουθα:
-«Αξιότιμοι κ. κ. Υπουργοί, όπως είναι γνωστόν, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 15 του άρθρου 51 του Ν.4178/13, όπως αυτές τροποποιήθηκαν με την παρ.6 του αρ.108 του Ν.5007/22, ισχύει: «οι χρήσεις γης που ορίζονται κατά τις ειδικές διατάξεις των Γ.Π.Σ., που εγκρίθηκαν πριν τη δημοσίευση του ν. 2508/1997 (Α’ 124), είναι δεσμευτικές για τη διοίκηση μόνο στην περίπτωση που κατόπιν αυτών εγκρίθηκαν πολεοδομικές μελέτες αναθεώρησης ή ένταξης, σύμφωνα με το Γ.Π.Σ. Σε κάθε περίπτωση, εντός προθεσμίας ενός (1) έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος κινείται η διαδικασία αναθεώρησης των συγκεκριμένων Γ.Π.Σ., κατόπιν απόφασης του αρμόδιου Δημοτικού Συμβουλίου ή άλλου αρμόδιου οργάνου κατά τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
Η ως άνω αναθεώρηση του Γ.Π.Σ. θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 30.6.2023, διαφορετικά από 1.7.2023 εφαρμόζονται αυτοδικαίως δεσμευτικά οι διατάξεις των ως άνω Γ.Π.Σ. Οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου ισχύουν και για τις περιπτώσεις όπου έχει κινηθεί η διαδικασία αναθεώρησης κατά τα ανωτέρω.»
Μέχρι σήμερα όμως, αν και η προαναφερθείσα προθεσμία έχει ήδη εκπνεύσει, αρκετοί ΟΤΑ της Περιφέρειας Πελοποννήσου δεν έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία αναθεώρησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου τους.
Κατόπιν των ανωτέρω, αιτούμεθα όπως προβείτε στη χορήγηση παράτασης της ανωτέρω προθεσμίας αναθεώρησης των Γ.Π.Σ. τουλάχιστον για δύο (2) έτη».
