Η μεγάλη αστάθεια των αγορών εν μέσω πανδημίας είναι πολύ πιθανό να επιδεινώσει τον αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο για τους αγρότες της ΕΕ. Οι οποίοι ήδη ταλανίζονται από συνεχιζόμενα εμπορικά ζητήματα, σύμφωνα με τις κεντρικές αγροτικές και συνεταιριστικές οργανώσεις COPA-COGECA. «Οι παραγωγοί πραγματικά αισθάνονται την πίεση των τιμών, κάτι που έχει αντίκτυπο σε ολόκληρο τον αγροτικό τομέα», δήλωσε η Κριστιάν Λαμπέρτ, πρόεδρος της COPA. Εξηγώντας ότι οι Ευρωπαίοι αγρότες αντιμετωπίζουν αυτές τις συνθήκες λόγω της μειωμένης ικανότητας των κλάδων της φιλοξενίας και εστίασης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται ότι αναγνωρίζει το πρόβλημα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της IHS Markit , το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ έδωσε το πράσινο φως για κρατικές ενισχύσεις, ύψους 4,4 δισ. ευρώ. Με σκοπό να συνδράμει τους παραγωγούς τροφίμων στην αντιμετώπιση της οικονομικής καταιγίδας της πανδημίας COVID-19.
Ποιες είναι, όμως, οι επιμέρους τάσεις που επικρατούν στις ευρωπαϊκές αγορές της αγροδιατροφής; Την απάντηση δίνει νέο έγγραφο αξιολόγησης των κεντρικών αγροτικών και συνεταιριστικών οργανώσεων COPA-COGECA. Στο οποίο εξετάζεται επισταμένως καθένα από τα βασικά προϊόντα:
✱ Χοιρινό κρέας. Η κατάσταση στην ευρωπαϊκή αγορά χοιρινού κρέατος επιδεινώνεται λόγω των συνδυασμένων επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης και των αναταράξεων στο διεθνές εμπόριο. Αποτέλεσμα είναι οι πολύ χαμηλές τιμές, κάτω από το κόστος παραγωγής. Πολλά ζητήματα έχουν ανακύψει, ιδίως αναφορικά με την πώληση τεμαχίων κρέατος υψηλότερης αξίας, τα οποία προορίζονταν για εστιατόρια και υπηρεσίες κέτερινγκ.
✱ Πουλερικά & αβγά. Το τελευταίο διάστημα έχουν παρατηρηθεί σημαντικές μειώσεις των τιμών. Καθώς το μεγαλύτερο μέρος των κλάδων φιλοξενίας και εστίασης είναι ακόμη κλειστό, υπάρχουν προβλήματα στην πώληση κρέατος πουλερικών και αβγών. Ειδικά η κατάσταση της αγοράς αβγών σε ορισμένες χώρες είναι δραματική.
✱ Άνθη & φυτά. Το έγγραφο αναφέρει μια ισχνή μείωση της παραγωγής, της κατανάλωσης και των τιμών. Η μεταφορά νεαρών φυτών από τρίτες χώρες περιπλέκεται λόγω των περιορισμών στις αεροπορικές πτήσεις και του υψηλότερου κόστους μεταφοράς. Τα προϊόντα συνέχιζαν να πωλούνται μόνο μέσω δικτύων λιανικής. Εάν αυτό δεν σταματήσει σύντομα, μεγάλες ποσότητες φυτών και ανθέων, θα πρέπει να καταστραφούν, για άλλη μια φορά.
✱ Κρασί. Οι περιορισμοί της πανδημίας COVID-19 εξακολουθούν να επηρεάζουν σοβαρά τον τομέα του οίνου. Κατά τη διάρκεια του εορτασμού των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, η κατανάλωση σημείωσε αύξηση. Ειδικά για τους αφρώδεις οίνους, αλλά από τον Ιανουάριο οι αγορές έχουν επιβραδυνθεί ξανά. Οι ευρωπαϊκές εξαγωγές επηρεάζονται από τις εμπορικές εξελίξεις (σ.σ. Brexit και αμερικανικοί δασμοί).
✱ Φρούτα και λαχανικά. Ως συνέπεια της υγειονομικής κρίσης, η κατανάλωση των συγκεκριμένων προϊόντων έχει αυξηθεί εντός ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τα εσπεριδοειδή, τα σταφύλια, τα μήλα και τις ντομάτες. Ο όγκος των συναλλαγών με τη Μ. Βρετανία δεν φαίνεται να επηρεάζεται σημαντικά από τη σταδιακή εφαρμογή της συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας ΕΕ- Ηνωμένου Βασιλείου. Η έλλειψη εργατικών χεριών, το αυξανόμενο κόστος για τις εξαγωγές και το υψηλότερο κόστος παραγωγής παραμένουν ακανθώδη ζητήματα σε ορισμένες περιοχές.
✱ Πατάτες. Οι περιορισμοί της πανδημίας COVID-19 έχουν φέρει επιπτώσεις στη ζήτηση, με τις τιμές της αγοράς να είναι χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής. Οι καλλιεργητές θα πρέπει να διαχειριστούν τα πλεονάσματα παραγωγής.
✱ Σιτηρά. Τα ευρωπαϊκά σιτηρά είναι ανταγωνιστικά στις παγκόσμιες αγορές, δεδομένων των εξαγωγικών δασμών που έχουν επιβληθεί από τη Ρωσία στο σιτάρι, στο καλαμπόκι και στο κριθάρι. Ο σκληρός σίτος αντιμετωπίζει έλλειψη ελκυστικότητας, δεδομένης της τιμής για το κραμβέλαιο, κάτι το οποίο παρεμποδίζει την ανοικοδόμηση των παγκόσμιων αποθεμάτων. Που ήταν σε χαμηλά επίπεδα την τελευταία περίοδο εμπορίας, η οποία συνδέεται με την υπερκατανάλωση λόγω COVID-
19. Το κόστος μεταφοράς έχει αυξηθεί.
✱ Ζωοτροφές. Φαίνεται ότι υπάρχει αύξηση στις τιμές των ζωοτροφών, ιδίως των πρωτεϊνούχων και της σόγιας. Η συγκεκριμένη τάση οφείλεται τόσο στην αύξηση των τιμών για τα σιτηρά. Όσο και σε ζητήματα που έχουν ανακύψει σχετικά με τις εισαγωγές σόγιας από την Αργεντινή.
✱ Ελαιούχοι σπόροι. Ο τομέας επηρεάζεται έντονα από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου, τη δυναμική ζήτηση για το φοινικέλαιο. Όπως και τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού και την επιβολή εξαγωγικών δασμών στη Μαλαισία, τη μείωση των φόρων εισαγωγής στην Ινδία για την προστασία της εγχώριας αγοράς από την αύξηση των τιμών και την αβεβαιότητα για τις αποστολές σόγιας από την Αργεντινή. Οι τιμές των ελαιούχων σπόρων είναι ανοδικές.
✱ Ζάχαρη & αιθανόλη. Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Η αγορά αιθανόλης υποφέρει από τη μειωμένη ζήτηση υγρών καυσίμων. Οι τιμές της ζάχαρης στις ευρωπαϊκές αγορές υστερούν. Ως αποτέλεσμα της πανδημίας, η αυξητική τάση στην παγκόσμια κατανάλωση ζάχαρης, της τάξης των 2 εκατ. τόνων ετησίως, έχει διακοπεί.
✱ Σπόροι. Επί του παρόντος, υπάρχει πλεόνασμα σπόρων πατάτας για συγκεκριμένες ποικιλίες που προορίζονται για μεταποίηση.
Συμπεράσματα
Συνοψίζοντας, οι προοπτικές για τις αγροτικές αγορές της ΕΕ εμφανίζονται αρνητικές για τους επόμενους μήνες. Κυρίως λόγω της επέκτασης των περιορισμών λόγω COVID-19 στα κράτη-μέλη, των επακολούθως μεταστροφών των καταναλωτικών τάσεων και των επιπτώσεων σε προϊόντα υψηλής αξίας.
Σημαντικό ρόλο, επίσης, διαδραματίζουν οι εμπορικές εξελίξεις (που επηρεάζουν το κρασί, τα τυριά, τα μεταποιημένα προϊόντα, τις ελιές, τη ζάχαρη, τις πατάτες, τα βιοκαύσιμα κ.λπ.), τα ζητήματα σχετικά με την υγεία των ζώων (π.χ. γρίπη των πτηνών, αφρικανική πανώλη των χοίρων) και η δυναμική του εμπορίου.
πηγη: ypaithros.gr