Ο αυτισμός είναι μια νευροψυχιατρική διαταραχή που οφείλεται σε δυσλειτουργία του εγκεφάλου, εκδηλώνεται νωρίς και διαρκεί ολόκληρη τη ζωή ενός ατόμου. Χαρακτηρίζεται από ποιοτικές αποκλίσεις που έχουν να κάνουν με την κοινωνική αλληλεπίδραση και τη δημιουργία σχέσης με άλλους ανθρώπους, τη λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία καθώς και ό,τι αφορά το παιχνίδι, τη σκέψη και την φαντασία. Οι αποκλίσεις αυτές επηρεάζουν βαθιά τον τρόπο με τον οποίο το άτομο αντιλαμβάνεται και βιώνει τον εαυτό του και τον κόσμο, τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνει, τη συμπεριφορά, την προσαρμογή και τη λειτουργικότητά του στην καθημερινή ζωή. Επηρεάζουν επίσης, την πορεία της ανάπτυξης των παιδιών από πολύ μικρή ηλικία η οποία αποκλίνει από αυτή των συνομηλίκων τους.
Είναι γενικά αποδεκτό ότι η έγκαιρη διάγνωση, συνήθως από παιδοψυχίατρο ή αναπτυξιολόγο, οδηγεί στην πρώιμη παρέμβαση από εξειδικευμένη ομάδα λογοθεραπευτών, εργοθεραπευτών και ψυχολόγων οι οποίοι θα συντελέσουν με πολύ θετικό τρόπο στην πρόοδο των παιδιών σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και σχολικής ζωής τους. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις οι οποίες πρεπει να προβληματήσουν τόσο τους γονείς όσο και τους εκπαιδευτικούς των παιδιών. Αναζητήστε βοήθεια αν τα παιδιά σας :
- Έχουν καθυστερημένη ανάπτυξη ή παρουσιάζουν ολική έλειψη στην ομιλία τους.
- Δεν ανταποκρίνονται στο άκουσμα του ονόματός τους.
- Αποφεύγουν έντονα τη βλεμματική επαφή με άλλα άτομα.
- Επαναλαμβάνουν στερεοτυπικές εκφράσεις στην ομιλία τους.
- Δυσκολεύονται να παίξουν με αυθόρμητο τρόπο και φαντασία ή να μιμηθούν.
- Αδυνατούν να αποχωριστούν κάποιο αγαπημένο τους αντικείμενο ή να αλλάξουν μια ρουτίνα της καθημερινότητάς τους χωρίς να ταράζονται.
- Αγνοούν πως να συμπεριφερθούν ή πως να μιλήσουν ανάλογα με τις κοινωνικές περιστάσεις.
- Αντιμετωπίζουν αδυναμία να πραγματοποιήσουν κοινωνικές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους και δυσκολεύονται να συναισθανθούν τους άλλους.
- Αδυνατούν να διατηρήσουν ένα θέμα συζήτησης για αρκετή ώρα.
- Έχουν μειωμένη μαθησιακή απόδοση και αδυνατούν να εναρμονιστούν με τις εναλλαγές που απαιτούνται στο σχολικό περιβάλλον.
Τα παραπάνω, όταν εμφανίζονται μεμονωμένα, σε καμία περίπτωση δεν συντελούν διαγνωστικά κριτήρια του αυτισμού. Στη περίπτωση όμως που παρατηρηθεί η πλειοψηφία των ανωτέρω συμπεριφορών στο παιδί δεν πρέπει να συντρέχει λόγος ανησυχίας, καθώς με την πρώιμη παρέμβαση και την σωστή καθοδήγηση της οικογένειας και των εκπαιδευτικών απο τους θεραπευτές (λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχολόγους) τα παιδιά είτε προσχολικής είτε σχολικής ηλικίας μπορούν να παρουσίασουν θεαματικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη και βελτίωση των ικανοτήτων τους. Άλλωστε, καλό είναι να μην ξεχνάμε ότι ΟΛΑ τα παιδιά μπορούν να μάθουν, απλώς το κάθε ένα χρειάζεται τον τρόπο και τον χρόνο του.
Οι λογοθεραπεύτριες
Αθηνά Κατσικαρώνη
Πολυτίμη-Δήμητρα Πεππέ
Χριστίνα Καλαμπρέζου
