του Κώστα Διαμαντόπουλου[1]
Ένα χρόνο πριν συστάθηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών Επιτροπή για τη μεταρρύθμιση του κράτους και την αναδιάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αν και η Επιτροπή δεν κατέληξε στην επικύρωση και την επίσημη παράδοση του πορίσματός της στην πολιτική ηγεσία ούτε στην πλήρη επεξεργασία του σχεδίου νόμου, οι προτάσεις διατηρούν το ενδιαφέρον τους.
Μεταξύ άλλων και σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Καθηγητή Ξενοφώντα Κοντιάδη, προβλέπεται η μεταφορά συγκεκριμένων λειτουργιών και αρμοδιοτήτων που συνδέονται με τη Δημόσια Υγεία και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγεία στις Περιφέρειες, οι οποίες θα αναλάβουν το συντονισμό και τη διοίκηση των Δικτύων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που θα συγκροτηθούν. Από τη μεταφορά των συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων εξαιρούνται η επιλογή του μόνιμου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, η έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών για την άσκηση κλινικών πρακτικών και παρεμβάσεων Δημόσιας Υγείας και η αξιολόγηση και πιστοποίηση της λειτουργίας των Δικτύων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας[1].
Η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Δημόσια Υγεία και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας παραμένει ανολοκλήρωτη. Η εμπειρία της πανδημίας επιβεβαίωσε τον περιορισμένο ρόλο Περιφερειών και Δήμων στην άσκηση πολιτικών υγείας. Το Υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΔΥ δεν αξιοποίησαν το πλεονέκτημα της εγγύτητας που χαρακτηρίζει την αυτοδιοίκηση θέτοντάς την ουσιαστικά εκτός σχεδιασμού. Δεν έλλειψαν και προβλήματα συνεργασίας του ΕΟΔΥ με Δήμους όπως προκύπτει από δηλώσεις των Δημάρχων Πύργου και Ανδρίτσαινας Κρεστένων.
Παράλληλα η καθυστερημένη ενεργοποίηση των Κέντρων Υγείας, που σήμερα διοικητικά εντάσσονται στις Υγειονομικές Περιφέρειες, ως σημεία κλινικοεργαστηριακού ελέγχου για COVID 19 αρχικά και εμβολιασμού σήμερα φανερώνουν προβλήματα συντονισμού και μειωμένης επιχειρησιακής επάρκειας.
Η ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας έναντι των πολιτών, η άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση στις τοπικές υγειονομικές ανάγκες και η εμβάθυνση της συνεργασίας με δομές προνοιακού χαρακτήρα συνηγορούν σ΄ έναν πιο ενεργό ρόλο της Αυτοδιοίκησης. Εμπόδια και απειλές σε μια τέτοια προοπτική συνιστούν η έλλειψη εμπειρίας διοίκησης σε οργανισμούς με τις ιδιαιτερότητες των μονάδων υγείας, τα μειωμένα έσοδα και η συχνά χαοτική διαχείριση του ανθρωπίνων πόρων και είναι αυτονόητο να προκαλούν εύλογο προβληματισμό.
Το πόρισμα της Επιτροπής Κοντιάδη είναι σχεδόν έτοιμο. Φαίνεται όμως ότι τα Υπουργεία που εμπλέκονται σε μια τέτοια μεταρρύθμιση δεν είναι τόσο πρόθυμα να αποδεχτούν μια αποψίλωση αρμοδιοτήτων.
Αναφορικά με τις προτάσεις για τη Δημόσια Υγεία και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας το πόρισμα θα μπορούσε να αποτελέσει την αφετηρία ενός διαλόγου αξιοποιώντας την εμπειρία της πανδημίας και έχοντας πάντοτε κατά νου τη θέση του Μακιαβέλι ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο δύσκολο από το σχεδιασμό, πιο αβέβαιο από την επιτυχία και πιο πολύπλοκο από τη διοίκηση. Ιδιαίτερα στην άσκηση πολιτικών υγείας και την οργάνωση της συστήματος υγείας, θα προσθέταμε εμείς.
[1] https://www.facebook.com/xenofon.contiades/posts/10221894175015409
