Εντείνονται οι αντιδράσεις των εργοληπτικών οργανώσεων για τη στάση πληρωμών στα δημόσια και συγχρηματοδοτούμενα έργα του ΕΣΠΑ, που ξεκίνησε σταδιακά από τον Οκτώβριο, κορυφώθηκε τον Νοέμβριο και πλέον έχουν γενικευτεί και παγιωθεί, ενώ από το υπουργείο Οικονομικών αποκλείουν πληρωμές εντός του 2021, για λόγους δημοσιονομικού ελλείμματος.
«Σήμερα, που έχουμε ήδη μπει στον τελευταίο μήνα του χρόνου, το φαινόμενο όχι μόνο δεν έχει περιοριστεί αλλά έχει γενικευθεί σχεδόν σε όλα τα έργα, σύμφωνα με τις πολυάριθμες και έντονες διαμαρτυρίες από τις εταιρείες – μέλη μας, οι οποίες αποδεικνύουν ότι από τα τέλη Οκτωβρίου έχουν σταματήσει οι πληρωμές τους από το ΠΔΕ, τόσο στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος όσο και στο αμιγώς εθνικό σκέλος» τονίζεται σε νέα επιστολή, που απέστειλε για τη στάση πληρωμών στα έργα του ΕΣΠΑ αλλά και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ), προς τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, κ. Δημήτρη Σκάλκο.
Το θέμα έφερε στο φώς στις αρχές Νοεμβρίου η Πανελλήνια Ένωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΣΕΔΕ). Σε επιστολή της προς τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, τον υπουργό Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη και τον υπουργό Υποδομών κ. Κώστα Καραμανλή, η πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ Μαρία Τσιομπάνου τόνισε ότι:
« Είναι αδιανόητο στην εποχή της υγειονομικής κρίσης, που οι Εργολήπτες Δημοσίων Έργων στήριξαν έμπρακτα την χώρα, να εισπράττουν ως «ανταμοιβή» μία άτυπη στάση πληρωμών και να αδυνατούν πλέον να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές και συμβατικές τους υποχρεώσεις, με ό,τι συνεπάγεται αυτό», αναφέροντας ότι: « η Ομοσπονδία μας έχει γίνει αποδέκτης συνεχώς αυξανόμενου αριθμού καταγγελιών για έλλειψη χρηματοδότησης έργων, που είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε έχουν περαιωθεί. Η στάση πληρωμών αφορά έργα που εξελίσσονται σε όλη την χώρα, έργα που είναι ενταγμένα σε προγράμματα του ΕΣΠΑ και που, όπως γνωρίζετε, υλοποιούνται με την συνδρομή σημαντικών πόρων, που προέρχονται από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ)» και υπογράμμισε ότι:. «Οι Εργοληπτικές Επιχειρήσεις αδυνατούν πλέον να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους, τόσο έναντι των προμηθευτών και των εργαζομένων, όσο και έναντι της Πολιτείας (ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις) ».
Απειλή και για το δώρο Χριστουγέννων
«Έντονες και πολυάριθμες είναι οι διαμαρτυρίες μελών μας για το σταμάτημα των πληρωμών τους από το ΠΔΕ, τόσο στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος όσο και στο αμιγώς εθνικό», αναφέρει σε επιστολή του ο Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ). «Οι μη πληρωμές εκτελεσμένων εργασιών, σε συνδυασμό με τη σοβαρά αυξημένη δαπάνη εκτέλεσής τους λόγω αύξησης των τιμών, οδηγούν πολλές εργοληπτικές επιχειρήσεις στο να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν τα αυξημένα έξοδα του τέλους του έτους (μεταξύ των οποίων και το δώρο Χριστουγέννων), ακόμα και κατά περίπτωση να σταματήσουν την εκτέλεση έργων, να παύσουν τις πληρωμές προς προμηθευτές και υπερεργολάβους, να απολύουν προσωπικό και να φανούν ασυνεπείς στις φορολογικές και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις».
Στάση πληρωμών και αυξήσεις υλικών
Στην επιστολή του προς τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, ο ΣΑΤΕ αναλυτικά αναφέρει ότι: «Στις 22-10-2021 σας αποστείλαμε την σχετική επιστολή διαμαρτυρίας για τη στάση πληρωμών σε πολλά έργα του ΕΣΠΑ αλλά και του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Σήμερα, που έχουμε ήδη μπει στον τελευταίο μήνα του χρόνου, το φαινόμενο όχι μόνο δεν έχει περιοριστεί αλλά έχει γενικευθεί σχεδόν σε όλα τα έργα, σύμφωνα με τις πολυάριθμες και έντονες διαμαρτυρίες από τις εταιρείες – μέλη μας, οι οποίες αποδεικνύουν ότι από τα τέλη Οκτωβρίου έχουν σταματήσει οι πληρωμές τους από το ΠΔΕ τόσο στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος όσο και στο αμιγώς εθνικό σκέλος. Με δεδομένα ότι:
α) διανύουμε τον τελευταίο μήνα του έτους όπου έχουν συσσωρευθεί, όπως συνήθως, πολλές υποχρεώσεις,
β) οι εργοληπτικές επιχειρήσεις ήδη βρίσκονται σε δεινότατη οικονομική θέση λόγω της υπέρογκης αύξησης των τιμών των δομικών υλικών, της εργασίας και της ενέργειας, που παρατηρούνται το τελευταίο 12μηνο, με ιδιαίτερη ένταση δε το πιο πρόσφατο διάστημα,
Υ) ακόμη δεν έχουν καθορισθεί συντελεστές αναθεώρησης που θα ενσωματώνουν και αποζημιώνουν για αυτές τις πολύ μεγάλες αυξήσεις στο κόστος κατασκευής των έργων,
οι περισσότερες Τεχνικές Εταιρείες βρίσκονται (χωρίς δική τους ευθύνη) μπροστά στο ενδεχόμενο να μην μπορούν να εκπληρώσουν τις οικονομικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει (μισθοδοσίες, Δώρο Χριστουγέννων, προμηθευτές, υπεργολάβους, φορολογικές υποχρεώσεις και ασφαλιστικές εισφορές).
Σημειώνουμε ιδιαιτέρως ότι οι Εταιρείες ουδέποτε ενημερώθηκαν ότι δεν θα πληρωθούν σύμφωνα με τα εγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα των έργων και κατά συνέπεια αδυνατούν εκ των υστέρων να ενσωματώσουν στον επιχειρηματικό τους σχεδιασμό ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που σύμφωνα με πληροφορίες εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι και την έναρξη του νέου έτους.
Σε κάθε περίπτωση αναμένουμε άμεση ενημέρωση και τις ενέργειές σας για την αντιμετώπιση του προβλήματος προκειμένου να μην παρατηρηθούν διαδικασίες διακοπής εργασιών και διάλυσης εργολαβιών σε εκτεταμένη κλίμακα».
Τι λέει το υπουργείο Οικονομικών
Από το υπουργείο Οικονομικών σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Καθημερινής» αναφέρουν ότι το πρόβλημα δεν οφείλεται στην έλλειψη ρευστότητας, αφού ταμειακά διαθέσιμα υπάρχουν. Η αιτία είναι πως πραγματοποιήθηκαν οι προϋπολογισμένες για το 2021 δαπάνες του ΕΣΠΑ, (που επιβαρύνθηκαν από την πανδημία, καθώς πολλές από τις αναγκαίες δαπάνες μεταφέρθηκαν εκεί), ο προϋπολογισμός του οποίου έχει ήδη αναθεωρηθεί δύο φορές. Το ζήτημα είναι ότι οποιαδήποτε άλλη δαπάνη μέσα στο 2021 θα επιβαρύνει λογιστικά το δημοσιονομικό έλλειμμα, κάτι που η κυβέρνηση προσπαθεί να αποφύγει. Οι ίδιες πηγές σημείωναν πως έχουν εξευρεθεί πόροι για να γίνουν κάποιες πληρωμές φέτος, ενώ η κατάσταση θα εξομαλυνθεί στις αρχές του επόμενου έτους.
