Σε ισχύ είναι πλέον η 10ετής παραγραφή των μη βεβαιωμένων χρεών προς τον ΕΦΚΑ, η οποία αφαιρεί ένα σημαντικό βάρος οφειλών από τους πολίτες. Η νέα ρύθμιση ανοίγει την πόρτα προς τη συνταξιοδότηση για υποψήφιους συνταξιούχους που έχουν χρέη προς ΕΦΚΑ και ΚΕΑΟ, καθώς μειώθηκε σε 10 χρόνια ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο e-ΕΦΚΑ για να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές.
Ποια χρέη ΕΦΚΑ παραγράφονται σε 10 χρόνια
Η διάταξη του νόμου (άρθρο 6 του Ν. 4997/2022, 43/2022 εγκύκλιος Ε-ΕΦΚΑ) προβλέπει, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», ότι μειώνεται σε 10 χρόνια από 20 που ίσχυε παλαιότερα ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο Φορέας για να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν καταβλήθηκαν. Εάν η απαίτηση του e-ΕΦΚΑ δεν βεβαιωθεί και δεν κοινοποιηθεί στον ασφαλισμένο η οφειλή μέσα σε αυτό το διάστημα, τότε η οφειλή παραγράφεται οριστικά.
Διαδικασία αίτησης για μη μισθωτούς ασφαλισμένους
Για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους (οφειλές τ. ΟΑΕΕ, τ. ΟΓΑ, Τ. ΤΣΜΕΔΕ κ.λπ.), ο έλεγχος της παραγραφής πραγματοποιείται μόνο κατόπιν αιτήσεως του ασφαλισμένου. Απαιτείται η συγκατάθεσή του για την αποποίηση του χρόνου ασφάλισης που αντιστοιχεί στην παραγεγραμμένη οφειλή. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ, όπου και εξετάζονται. Για την υποβολή της σχετικής αίτησης, ο ασφαλισμένος μπορεί να εξυπηρετηθεί με ηλεκτρονικό ραντεβού μέσω της εθνικής δικτυακής πύλης (gov.gr) ή του δικτυακού τόπου efka.gov.gr/rv.
Ηλεκτρονικό ραντεβού για χρέη ΕΦΚΑ
Η διαδικασία κλεισίματος ηλεκτρονικού ραντεβού είναι απλή και γρήγορη. Ο ενδιαφερόμενος εισέρχεται στην πλατφόρμα, αφού προηγουμένως αυθεντικοποιηθεί με τη χρήση των κωδικών διαπιστευτηρίων Taxisnet. Στη συνέχεια, με απλά βήματα επιλέγει το υποκατάστημα και το τμήμα που επιθυμεί να εξυπηρετηθεί και κλείνει αυτόματα το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού. Την ημέρα του ραντεβού αρκεί να προσέλθει λίγα μόνο λεπτά νωρίτερα και να εξυπηρετηθεί άμεσα και με ασφάλεια.
Οφειλές εργοδοτών από απασχόληση μισθωτών
Για οφειλές εργοδοτών από απασχόληση μισθωτών (οφειλές τ. ΙΚΑ ΕΤΑΜ), οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται κλείνοντας ηλεκτρονικό ραντεβού στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ μέχρι την ολοκλήρωση της υλοποίησης νέας εσωτερικής διαδικασίας. Η νέα διαδικασία θα επιτρέπει τον χαρακτηρισμό με μαζικό και αυτόματο τρόπο των εν λόγω οφειλών ως παραγεγραμμένων. Κατ’ εξαίρεση, όταν πρόκειται για χορήγηση Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου, οι ενδιαφερόμενοι θα απευθύνονται στις αρμόδιες υπηρεσίες ΚΕΑΟ.
Ποιοι δικαιούνται παραγραφή χρεών ΕΦΚΑ
Όπως τονίζουν ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση, παραγραφή χρεών στα ασφαλιστικά ταμεία (ΕΦΚΑ και ΚΕΑΟ) μπορούν να πετύχουν χιλιάδες οφειλέτες με χρέη που βεβαιώθηκαν μετά το 2016 και είχε συμπληρωθεί ήδη μία 10ετία από τον χρόνο που δημιουργήθηκαν. Προϋπόθεση είναι να μην έχει προηγηθεί εντός αυτής της 10ετίας διακοπτικό γεγονός της παραγραφής, όπως για παράδειγμα όχληση ή ειδοποίηση για οφειλή. Στην κατηγορία αυτή ανήκει σχεδόν το 80% των οφειλετών του ΕΦΚΑ, εκ των οποίων το 65% έχει χρέη που ανάγονται πριν από το 2009.
Νομικό πλαίσιο και χρονοδιάγραμμα εφαρμογής
Η παραγραφή ήταν 20ετής, αλλά με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας έγινε 10ετής και με τον Νόμο 4997/2022 που εφάρμοσε την απόφαση του ΣτΕ. Σημαντικό είναι ότι η παραγραφή χρεών από τη 10ετία πέφτει στην 5ετία από το 2026 και μετά. Η 10ετής παραγραφή αφορά τα χρέη που βεβαιώθηκαν στα Ταμεία από 12/5/2016 και μετά και κατά τον χρόνο βεβαίωσής τους είχε συμπληρωθεί 10ετία. Αυτό σημαίνει ότι όσα χρέη καταλογίστηκαν μετά το 2016 και ανατρέχουν πέραν της 10ετίας αυτομάτως σβήνονται από την καρτέλα των οφειλών.
Ειδικές διατάξεις και προστασία δικαιωμάτων
Διευκρινίζεται πως οι μισθωτοί δεν θίγονται από την παραγραφή οφειλών του εργοδότη, καθώς η ασφάλιση που αντιστοιχεί στις παραγεγραμμένες οφειλές εξακολουθεί να τους αναγνωρίζεται. Οι αυτοαπασχολούμενοι θα μπορούν να καταβάλουν τις οφειλές τους, παρά την παραγραφή, εφόσον το επιθυμούν, προκειμένου να αναγνωρίσουν ως ασφαλιστικό χρόνο το διάστημα που παραγράφηκε. Παράλληλα λαμβάνεται ειδική μέριμνα για όσους οφειλέτες ρύθμισαν χρέη πέραν της δεκαετίας, ώστε να μην αδικηθούν παρότι ήταν συνεπείς. Στις περιπτώσεις αυτές και έπειτα από αίτηση του ενδιαφερομένου, το παραγεγραμμένο ποσό αφαιρείται από τη ρύθμιση και τα ποσά που έχουν καταβληθεί καλύπτουν την υπόλοιπη οφειλή.
