Οι απορίες των αγροτών για τα «λεπτά σηµεία» που διέπουν το καθεστώς της νέας ΚΑΠ είναι διάχυτες στις ενηµερωτικές συναντήσεις
Με άγνοια για τη νέα ΚΑΠ και αβεβαιότητα για τις τιµές των αγροτικών προϊόντων κατά τη νέα εµπορική περίοδο (2022-2023), προχωράει αυτές τις µέρες η προετοιµασία των φθινοπωρινών σπορών.
Οι µεγάλες αλλαγές στο καθεστώς των αγροπεριβαλλοντικών µέτρων, δηλαδή στο πρασίνισµα, από τη µια δηµιουργούν καινούργιες ευκαιρίες για µεγαλύτερες ενισχύσεις στους αγρότες που θα πιάσουν νωρίς το νόηµα, αφετέρου θα οδηγήσουν κάποιους να χάσουν από χέρι το 30% των ενισχύσεων προηγούµενων ετών.
Αυτό και µόνο κάνει µεγάλη διαφορά για το εισόδηµα των παραγωγών, που δίνουν βάση στις κοινοτικές ενισχύσεις, ενώ ανάλογες απώλειες µπορεί να προκύψουν από την όχι δέουσα αξιοποίηση ειδικότερων ρυθµίσεων που έχουν σχέση µε την αναδιανεµητική ενίσχυση και τα ειδικά πριµ για νέες καινοτόµες καλλιέργειες (Tritordeum, Καµελίνα, Γλυκοπατάτα κ.α.).
Οι απορίες των αγροτών για τα «λεπτά σηµεία» που διέπουν το καθεστώς της νέας ΚΑΠ είναι διάχυτες στις ενηµερωτικές συναντήσεις που έχουν αρχίσει να γίνονται τον τελευταίο καιρό, κυρίως από συµβούλους και µελετητικά γραφεία, σε πολλές περιοχές της χώρας και δείχνουν το µέγεθος των ευθυνών της κεντρικής διοίκησης να συστηµατοποιήσει τη δηµοσιοποίηση στοιχείων επί του θέµατος. Αντιπροσωπευτική της άγνοιας που υπάρχει στις τάξεις των αγροτών για τη νέα ΚΑΠ ήταν και η συνάντηση που πραγµατοποιήθηκε στις αρχές του µήνα στο Λαγκαδά µε πρωτοβουλία του βουλευτή της Ν∆ από τη Β’ Θεσσαλονίκης Σάββα Αναστασιάδη, στην οποία το δύσκολο ρόλο της ενηµέρωσης των παριστάµενων ανέλαβε ο ίδιος ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων Γιώργος Γεωργαντάς.
Ο τρόπος µε τον οποίο θα υπολογίζονται τα δικαιώµατα άµεσων ενισχύσεων και αν θα υπάρχει η δυνατότητα ενεργοποίησης νέων δικαιωµάτων, όπως είχε συµβεί σε προηγούµενες αναθεωρήσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ήταν από τα βασικά θέµατα που τέθηκαν από την πλευρά των αγροτών. Επίσης, ψηλά στην ατζέντα της συζήτησης, βρέθηκε και το θέµα της αγοράς γης µε τους αγρότες να ενθαρρύνουν τον υπουργό στη λήψη µέτρων (όπως π.χ. µε τα όµορα αγροτεµάχια) που θα διευκολύνουν τις µεταβιβάσεις παραγωγικών γαιών από τους λεγόµενους «αγρότες του καναπέ» σε πραγµατικούς καλλιεργητές.
Σε ότι αφορά το «χτίσιμο» των επιδοτήσεων στη νέα ΚΑΠ για τους αγρότες, αυτό εξελίσσεται σε εξίσωση για δυνατούς λύτες, ενώ εκφράζονται φόβοι για βίαιο ξεκλήρισμα καθώς οι περικοπές στις ενισχύσεις είναι δραματικές και δεν ευνοούν την ελληνική αγροτική παραγωγή.
Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο
Το ελληνικό Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την ΚΑΠ έλαβε πριν από λίγες ημέρες άτυπα το «πράσινο φως» για την εκκίνηση της τυπικής διαδικασίας έγκρισης από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την «επίσημη» έγκριση να αναμένεται περί τα τέλη του Νοεμβρίου.
Δύο είναι οι βασικές μεταβολές που θα δουν από τη νέα καλλιεργητική χρονιά οι αγρότες καθώς οι κύριοι στόχοι της νέας ΚΑΠ είναι οφιλοπεριβαλλοντικός / ψηφιακός μετασχηματισμός αλλά και η αυστηροποίηση των ελέγχων.
«Η μεγάλη αλλαγή που έχουμε πλέον είναι η στροφή προς μια «φιλοπεριβαλλοντική» κατεύθυνση, με δράσεις όμως που θα πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί μας, τόσο στον Πυλώνα I, που είναι οι άμεσες ενισχύσεις, όσο και στον Πυλώνα ΙΙ, που αφορά τις επενδύσεις» δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γ.γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ, Κώστας Μπαγινέτας.
Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους στα προγράμματα, ο κ. Μπαγινέτας υπογράμμισε ότι πλέον θα γίνονται βάσει δεικτών και σε περιπτώσεις παραβίασής τους η χώρα θα δέχεται πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα Eco – Schemes του Πυλώνα Ι
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τα κονδύλια της προγραμματικής περιόδου, η Ελλάδα κατάφερε να διατηρήσει τα ίδια κεφάλαια που είχε και στην προηγούμενη ΚΑΠ, όταν ο συνολικός Προϋπολογισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την υπόλοιπη Ευρώπη έπεσε περίπου 10%.
Κάθε χρόνο από τον Πυλώνα Ι διατίθεται για άμεσες ενισχύσεις το ποσό του 1,9 δισ. ευρώ. Πλέον, με την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στην ΚΑΠ το 25% των πόρων (περί τα 460 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να οδηγείται προς το καθεστώς των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes).
«Από τη νέα χρονιά οι αγρότες με τη δήλωση ΟΣΔΕ 2023, εκτός των όσων δήλωναν τις περασμένες χρονιές θα πρέπει να επιλέξουν και μια δράση από τη λίστα των οικολογικών σχημάτων που θα είναι αναρτημένη στον ΟΠΕΚΕΠΕ, όπως είναι η εφαρμογή αμειψισποράς, η διατήρηση βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας κ.α.» τόνισε ο κ. Μπαγινέτας.
Έτσι εφόσον ένας παραγωγός έχει δηλώσει φέτος και την επόμενη χρονιά τις ίδιες εκτάσεις, και στη δήλωση ΟΣΔΕ 2023 δεν περιλαμβάνεται κάποια δράση οικολογικού σχήματος, θα δει «ψαλιδισμένες» τις ενισχύσεις του κατά 25%.
Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι υποχρεωτική για κάθε Κράτος-Μέλος αλλά εθελοντική για τον παραγωγό. Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Μπαγινέτα, κατά τα δυο πρώτα χρόνια, από το 2023 έως το 2025 όποιο ποσό από τα 460 εκατ. ευρώ των eco-schemes δεν απορροφηθεί θα μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τη Βασική Ενίσχυση. Ωστόσο από το 2025 στην ίδια περίπτωση τα χρήματα χάνονται για τη χώρα μας.
Φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις στον Πυλώνα ΙΙ
Αναφορικά με τον Πυλώνα ΙΙ με την ενσωμάτωση της «Πράσινης Συμφωνίας» προβλέπεται ότι το 35% των συνολικών πόρων θα πρέπει να κατευθυνθούν σε φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις.
«Όταν θα προκηρυχθούν τα νέα Σχέδια Βελτίωσης, ενδεχομένως το Σεπτέμβριο του 2023, θα καταστεί υποχρεωτική η ένταξη φιλοπεριβαλλοντικών επενδύσεων, όπως η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων, η παραγωγή βιοαερίου κ.α.» επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μπαγινέτας.
Σε περίπτωση που κατά την υποβολή φακέλου για ένταξη στα Σχέδια Βελτίωσης ο ενδιαφερόμενος δεν έχει προσθέσει κάποια φιλοπεριβαλλοντική επένδυση, «κατά πάσα πιθανότητα θα κόβεται» σημείωσε.
