Σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για την αναδιάταξη του δικαστικού χάρτη της χώρας
*Κεντρική έδρα ο Πύργος, παράλληλη έδρα του Πρωτοδικείου Ηλείας η Αμαλιάδα
*Οι οργανικές θέσεις δικαστών, εισαγγελέων και δικαστικών υπαλλήλων μεταφέρονται στον Πύργο
Του Μιχάλη Δημητρόπουλου
mixalisdimitro@hotmail.com
Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από χθες το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, υπό τον τίτλο: «Ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, χωροταξική αναδιάρθρωση των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης». Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 18 Απριλίου 2024.
Πρόκειται για την πολυαναμενόμενη αναδιάταξη του δικαστικού χάρτη της χώρας, σύμφωνα με την οποία το Πρωτοδικείο Ηλείας με έδρα τον Πύργο ορίζεται ως κεντρική έδρα και Εισαγγελία Πρωτοδικών Ηλείας και το Πρωτοδικείο Αμαλιάδας ορίζεται ως παράλληλη έδρα του Πρωτοδικείου Ηλείας. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο δεν αφαιρούνται οι αρμοδιότητες από το Πρωτοδικείο Αμαλιάδας, ούτε καταργείται. Η διαφοροποίηση έχει να κάνει με τις οργανικές θέσεις δικαστών, εισαγγελέων και δικαστικών υπαλλήλων, οι οποίοι τυπικά θα ανήκουν στο Πρωτοδικείο Ηλείας, ωστόσο ουσιαστικά θα παραμείνουν στις θέσεις. Παράλληλα, καταργούνται όλα τα Ειρηνοδικείο της Ηλείας, όπως και όλης της χώρας, με τους δικαστικούς και τους υπαλλήλους να εντάσσονται στην δύναμη του Πρωτοδικείου Ηλείας. Επίσης, δεν καταργείται ο Δικηγορικός Σύλλογος Αμαλιάδας.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Άρθρο 6
ιστ) Στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας (πρώην Νομός Ηλείας) ορίζονται Πρωτοδικείο Ηλείας, ως κεντρική έδρα και Εισαγγελία Πρωτοδικών Ηλείας, με έδρα τον Πύργο. Στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου Ηλείας εμπίπτουν οι Δήμοι Ζαχάρως, Ανδρίτσαινας-Κρεσταίνων, Πύργου και Αρχαίας Ολυμπίας. Τα Ειρηνοδικεία Πύργου, Αμαλιάδας, Αρήνης (Ζαχάρω), Ολυμπίων (Πελόπιο), Μυρτουντίων και Γαστούνης καταργούνται. Οι οργανικές θέσεις των υπηρετούντων εκεί δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων μεταφέρονται στο Πρωτοδικείο Ηλείας. Ως παράλληλη έδρα του Πρωτοδικείου Ηλείας ορίζεται η Αμαλιάδα, στην κατά τόπο αρμοδιότητα της οποίας εμπίπτουν οι Δήμοι Ήλιδας, Ανδραβίδας-Κυλλήνης και Πηνειού. Οι οργανικές θέσεις δικαστών και εισαγγελέων του Πρωτοδικείου Ηλείας ορίζονται ως ακολούθως: α) Πρόεδροι Πρωτοδικών: τρεις (3), β) Πρωτοδίκες: είκοσι τρεις (23), γ) Δικαστικοί Πάρεδροι: μηδέν (0), δ) Εισαγγελείς Πρωτοδικών: δύο (2), ε) Αντεισαγγελείς Πρωτοδικών: τρεις (3). Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων του Πρωτοδικείου Ηλείας ανέρχονται σε ενενήντα πέντε (95).
Άρθρο 4
- Τα ειρηνοδικεία καταργούνται και επέρχεται ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας της πολιτικής δικαιοσύνης. Τα καταργούμενα ειρηνοδικεία που αναφέρονται στο άρθρο 6 διατηρούνται ως περιφερειακές έδρες των πρωτοδικείων στα οποία υπάγονται. Οι έδρες των υφισταμένων, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, πρωτοδικείων που βρίσκονται στην ίδια περιφερειακή ενότητα με την κεντρική έδρα πρωτοδικείου ορίζονται ως παράλληλες έδρες του πρωτοδικείου αυτού, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 6.
- Στην κεντρική έδρα πρωτοδικείου υπάγονται οι οργανικές θέσεις δικαστικών και εισαγγελέων.
- Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών λειτουργών, οι οποίοι, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, υπηρετούν στις παράλληλες έδρες των πρωτοδικείων ή στα ειρηνοδικεία, τα οποία είτε καταργούνται είτε μετατρέπονται σε περιφερειακές έδρες πρωτοδικείου, μεταφέρονται στην κεντρική έδρα του πρωτοδικείου όπου υπάγονται. Οι οργανικές θέσεις των εισαγγελέων οι οποίοι, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, υπηρετούν σε εισαγγελία παράλληλης έδρας πρωτοδικείου, μεταφέρονται στην εισαγγελία της κεντρικής έδρας του πρωτοδικείου.
- Στην κεντρική έδρα πρωτοδικείου υπάγονται οι οργανικές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων.
- Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων, οι οποίοι, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, υπηρετούν στις παράλληλες έδρες των πρωτοδικείων ή στα ειρηνοδικεία, τα οποία είτε καταργούνται είτε μετατρέπονται σε περιφερειακές έδρες πρωτοδικείου, μεταφέρονται στην κεντρική έδρα του πρωτοδικείου όπου υπάγονται.
Άρθρο 5
- Οι κεντρικές και παράλληλες έδρες των πρωτοδικείων διατηρούν πλήρη καθ’ ύλη αρμοδιότητα. Οι προανακρίσεις, πλην αυτών που λαμβάνουν χώρα στις περιφερειακές έδρες, διενεργούνται από προανακριτικά τμήματα με αρμοδιότητα αντίστοιχη των πταισματοδικείων που ανήκαν στα καταργούμενα ειρηνοδικεία.
- Στην καθ’ ύλη αρμοδιότητα των περιφερειακών εδρών των πρωτοδικείων ανήκουν: α) η εκδίκαση πολιτικών υποθέσεων αρμοδιότητας μονομελούς πρωτοδικείου και β) η εκδίκαση ποινικών υποθέσεων αρμοδιότητας μονομελούς πλημμελειοδικείου, πλην των αυτοφώρων. Προανάκριση διενεργείται και στις περιφερειακές έδρες.
Ψήφισμα του Δικηγορικού Συλλόγου Αμαλιάδας
Σε ψήφισμα που εξέδωσε το Διοικητικό Συμβούλιου του Δικηγορικού Συλλόγου Αμαλιάδας εκφράζεται η αντίθεσή του στο σχέδιο νόμου. Το ψήφισμα έχει ως εξής:
«Το Διοικητικό Συμβούλιου του Δικηγορικού Συλλόγου Αμαλιάδας αποφασίζοντας ομόφωνα, εκφράζει την αντίθεσή του στο κατατεθέν στην διαβούλευση Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης που αφορά την χωροταξική αναδιάρθρωση των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης. Το Πρωτοδικείου Αμαλιάδας υποβαθμίζεται καθόσον μετατρέπεται σε παράλληλη έδρα Πρωτοδικείου, χάνοντας την αυτοτέλεια του, χωρίς πλέον οργανικές θέσεις δικαστών και υπαλλήλων. Η δε πρόβλεψη του Σχεδίου Νόμου για διατήρηση πλήρους αρμοδιότητας στην παράλληλη έδρα του Πρωτοδικείου Αμαλιάδας, αφήνει πολλά κενά σε σχέση με την πραγματική έννοια της πλήρους λειτουργίας».
Θ. Θεοδόσης:
«Το νομοσχέδιο έχει αρκετά κενά»
Ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αμαλιάδας Θανάσης Θεοδόσης, μιλώντας στην «ΠΡΩΤΗ» ανέφερε τα εξής: «Όλοι οι εισαγγελείς, δικαστές και δικαστικοί υπάλληλοι θα έχουν πλέον οργανικές θέσεις στον Πύργο. Από τη στιγμή που όπως αναφέρει το νομοσχέδιο το Πρωτοδικείο Αμαλιάδας κρατά όλες τις συνεδριάσεις και τις αρμοδιότητες, πώς θα λειτουργήσει αυτό το σύστημα; Ο Πρόεδρος Πρωτοδικών του Πύργου θα έχει να διοικήσει δύο Πρωτοδικεία ουσιαστικά. Αυτό χρειάζεται διευκρίνιση, γι’ αυτό λέμε πως το νομοσχέδιο έχει αρκετά κενά. Αναφέρει επίσης το νομοσχέδιο πως οι δικαστικοί υπάλληλοι παραμένουν στα Πρωτοδικεία που εργάζονται, εκτός και αν δηλώσουν πως θέλουν να φύγουν. Δηλαδή, όσοι υπάλληλοι είναι από την περιοχή του Πύργου μπορούν να δηλώσουν να φύουν. Επίσης, δεν αναφέρει ρητά την λέξη ανακριτής. Έχει κενά το νομοσχέδιο. Σαν Σύλλογος θεωρούμε πως χάνουμε την αυτοτέλειά μας. Κορυφαίο μας αίτημα είναι αυτά τα 7 Πρωτοδικεία που ονομάζει ο νόμος «παράλληλες έδρες» να τα ονομάσει κανονικά κεντρικές έδρες και να έχουμε την αυτοτέλειά μας. Για αυτό το θέμα θα έχουμε συνάντηση με τους Δικηγορικούς Συλλόγους των άλλων 6 πόλεων που ονομάζονται «παράλληλες έδρες» την ερχόμενη εβδομάδα. Θέλουμε την πλήρη αυτοτέλειά μας, όπως και στην Πέλλα. Τέλος, είναι θετικό πως παραμένουν οι Δικηγορικοί Σύλλογοι των παράλληλων Πρωτοδικείων».
Δ. Δημητρουλόπουλος:
«Διατηρούμε επιφυλάξεις, αλλά υπάρχουν και θετικά στοιχεία»
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ηλείας Δημήτρης Δημητρουλόπουλος, τόνισε τα εξής: «Μετά από πολύμηνη κυοφορία το Υπουργείο Δικαιοσύνης έθεσε σήμερα σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για το νέο δικαστικό χάρτη της χώρας. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι σε αντίθεση με ότι συνέβη σε άλλες περιπτώσεις κομβικών νομοθετημάτων, στην περίπτωση αυτή προηγήθηκε μακρύς και συχνά επίπονος διάλογος μεταξύ όλων των εμπλεκομένων φορέων προκειμένου το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου να αποτυπώνει τη μέγιστη δυνατή συναίνεση όλων των συλλειτουργών της δικαιοσύνης χωρίς να προκαλεί διαιρέσεις στις τοπικές κοινωνίες. Αυτό δεν επιτεύχθηκε σε όλες τις περιπτώσεις και ως προς όλα τα σημεία που ρυθμίζει το συγκεκριμένο σχέδιο. Διατηρούμε πολλές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα της κατάργησης των ειρηνοδικείων και κατά πόσον αυτή θα οδηγήσει σε συντόμευση του χρόνου εκδίκασης των υποθέσεων, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι οι δικαστικοί λειτουργοί που στελεχώνουν μέχρι τώρα τα ειρηνοδικεία θα κληθούν πλέον, μεταξύ άλλων, να διαχειριστούν σοβαρές ποινικές υποθέσεις που δεν αποτελούσαν το αντικείμενο της αρμοδιότητάς τους και συνεπώς στερούνται της αντίστοιχης εμπειρίας. Γενικώς η κατάργηση των ειρηνοδικείων και ιδίως των περιφερειακών αποτελεί ένα πλήγμα για τις τοπικές κοινωνίες και επιτείνει το φαινόμενο της ερημοποίησής τους. Αυτό είναι ένα σοβαρό ζήτημα και για το νομό μας, όπου το σχέδιο νόμου προβλέπει την κατάργηση όλων των ειρηνοδικείων, ακόμα και αυτών που υπήρχαν σοβαροί λόγοι για τη διατήρησή τους, όπως τα ειρηνοδικεία Ολυμπίων και Αρήνης (Ζαχάρως). Ωστόσο για την Ηλεία υπάρχουν και αρκετά θετικά στοιχεία στο νομοσχέδιο, όπως η διατήρηση της παράλληλης έδρας του Πρωτοδικείου στην Αμαλιάδα με πλήρη αρμοδιότητα ως προς τις υποθέσεις που εκδικάζονταν μέχρι σήμερα και βεβαίως η δικαστική ενοποίηση πλέον της Ηλείας ώστε να ταυτίζονται τα διοικητικά με τα δικαστικά όρια της και να σταματήσουν διαιρέσεις που δεν ανταποκρίνονται στα σημερινά δεδομένα. Στο δημόσιο διάλογο που ξεκινά για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα προσέλθουμε με συγκροτημένες θέσεις και απόψεις, ώστε να πετύχουμε τις μέγιστες δυνατές βελτιώσεις στα σημεία που το νομοσχέδιο θεωρούμε ότι θα προκαλέσει προβλήματα όταν ψηφιστεί και εφαρμοστεί».
