Δεκαεννέα χρόνια μετά, ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού,  Ηλίας Ανδριόπουλος επιστρέφει το Ηρώδειο για μία μοναδική συναυλία με τίτλο «Ταξίδι στον Ήχο και το Χρόνο».  Ο Ηλείος συνθέτης, μίλησε στην «Πρώτη» για την τέταρτη κατά σειρά συναυλία της καριέρας του στο Ηρώδειο, για την συναυλία που θα ακολουθήσει μερικές ημέρες αργότερα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, για την συνεργασία του με το Φεστιβάλ Αρχαίας Φειάς, ενώ στέλνει και το δικό του μήνυμα προς τους νέους.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:

Μετά από αρκετά χρόνια, εάν δεν κάνω λάθος, θα σας ξαναδούμε στο Ηρώδειο καθώς όπως διαβάζουμε ετοιμάζετε ένα υπέροχο μουσικό ταξίδι με «στάσεις» σε μερικές από τις σημαντικότερες στιγμές αυτής της πενηντάχρονης πορείας σας. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για το ταξίδι αυτό;

Η αλήθεια είναι ότι η τελευταία συναυλία μου στο Ηρώδειο ήταν το 2004 πριν από 19 χρόνια. Αυτή θα είναι η τέταρτη συναυλία που δίνω στο χώρο αυτό. Η πρώτη ήταν το Σεπτέμβριο του 1994 ακολούθησε μία ακόμα συναυλία την αμέσως επόμενη χρονιά το 1995, μετά το 2004 και τώρα η τέταρτη κατά σειρά τον Οκτώβριο του 2023. Η συναυλία αυτή αποτυπώνει μία πορεία πενήντα περίπου ετών στην ελληνική μουσική και το ελληνικό τραγούδι. Θα επιλέξουμε από τους σταθμούς της πορεία αυτής  ότι πιο σημαντικό έχει δημιουργηθεί. Από τα «Γράμματα στον Μακρυγιάννη» 1979 (στίχοι Μ. Ελευθερίου, Μιχ. Μπουρμπούλη), τα «Λαϊκά Προάστια» 1980 (στίχοι Μ. Μπουρμπούλη), τους «Αργοναύτες» σε ποίηση Γ. Σεφέρη, Ν. Γκάτσου, Μ.Ελευθερίου αλλά και άλλα πολλά κομμάτια. Ο Μανώλης Μητσιάς είναι ένας κλασικός τραγουδιστής με σπουδαίο ρεπερτόριο στην πορεία του και ανταμώνει, όπως και εγώ μαζί του, με δύο τραγουδίστριες της νεότερης γενιάς, τη Νατάσσα Μποφίλιου και την Παυλίνα Βουλγαράκη  όπου θα διανθίσουν με τον εκφραστικό δικό τους τρόπο τα τραγούδια και τις μουσικές μου στο Ηρώδειο. Θα συμμετέχει η μεικτή χορωδία «Μελωδοί», που διευθύνει ο Γιώργος Ζιάκας. Πρόκειται για μία σπουδαία χορωδία. Το δεύτερο μέρος της συναυλίας θα το διευθύνω εγώ, μετά από 30 χρόνια που έχω να διευθύνω μουσική και τραγούδια μου. Παράλληλα θα έχουμε ποιήματα από το έργο  οι «Αργοναύτες», που βασίζεται στην ποίηση του Σεφέρη, του Γκάτσου και του Ελευθερίου και στο έργο αυτό η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη θα απαγγείλει επί σκηνής ποιήματα του Σεφέρη και του Γκάτσου ενώ ο Μητσιάς με την Μποφιλιου θα ερμηνεύουν τα κομμάτια αυτά.  Θα υπάρχει και μία παρουσίαση του προγράμματος κατά κύκλο με τις ορδές του Ανδρέα Κάλβου και τους προσανατολισμούς του Οδυσσέα Ελύτη. Το πρώτο μέρος έχει τα πιο λυρικά μου κομμάτια και το δεύτερο τα πιο λαϊκά.

Περνώντας τα χρόνια και ωριμάζοντας, κάνω πολύ λίγα πράγματα και πολύ επιλεκτικά. Χαίρομαι πραγματικά για την ανταπόκριση που συναντώ σε διάφορα μέρη της πατρίδας μας. Ακόμα και στην Κύπρο που είχα πάει πριν το Πάσχα  με τίμησε η συμφωνική ορχήστρα της Κύπρου με δύο συναυλίες, στο δημοτικό θέατρο Λεμεσού και στο αντίστοιχο δημοτικό θέατρο της Λευκωσίας. Και εκεί ένοιωσα την αγάπη και  τη ζεστασιά του κόσμου αλλά και την ικανοποίηση ότι τα τραγούδια που γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια δεν τα έχει σβήσει ο χρόνος, αντέχουν και είναι ακόμα αγαπητά και αυτό δίνει πολύ μεγάλη χαρά και ικανοποίηση στους δημιουργούς.

Και μετά το Ηρώδειο, τι; Θα υπάρξει κάποια νέα συνεργασία σας ίσως με κάποιον από τους καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς; 

Θα το προσπαθήσω από εδώ και στο εξής, καθώς θέλω η μουσική μου να ανανεώνεται μέσα από φρέσκιες φωνές, μέσα  από νέα εκφραστικά μέσα και να περνάει και στη νεότερη γενιά. Αν και έχουν μία κλασική φόρμα τα τραγούδια τα δικά μου είναι όμως καλό να τα μαθαίνουν και οι νεότερες γενιές και γυρνώντας λίγο προς τα πίσω και να ξέρουν τι έχει προηγηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες.  Μετά τη συναυλία που είναι στις 5 Οκτωβρίου ημέρα Πέμπτη στη Ηρώδειο ακολουθεί στις 17 Οκτωβρίου (και έχει και αυτό ιδιαίτερη σημασία) μία ακόμα συναυλία μου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών όπου θα παρουσιαστούν υπό την μορφή  κλασσικής σουίτας τρία έργα μου σε πιάνο- φωνή.  Στο πιάνο θα είναι ο Θοδωρής Οικονόμου ένας σπουδαίος πιανίστας της νεότερη γενιάς  με σπουδές στο εξωτερικό που ανήκει στον κλασσικό χώρο της μουσικής και θα τραγουδήσει  ο  Τάσης Χριστογιαννόπουλος όλο το έργο «Ωδαί» του Ανδρέα Κάλβου, και σε  πρώτη παρουσίαση θα ακουστούν πέντε ποιήματα του Μίκη Θεοδωράκη μελοποιημένα από εμένα. Στο δεύτερο μέρος η Θεοδώρα Μπάκα θα ερμηνεύσει  όλο το έργο «Προσανατολισμοί» του Οδυσσέα Ελύτη πάντα με πιάνο φωνή και το πρώτο και το δεύτερο μέρος. Είναι ένα διαφορετικό εγχείρημα και σε σχέση με το Ηρώδειο που νομίζω ότι και αυτό θα έχει την δική του σημασία.

Φέτος συνεργαστήκαμε με τον Δήμο Πύργου στο πλαίσιο του φεστιβάλ της Αρχαίας Φειάς. Θα θέλατε να μας  μιλήσετε για την εμπειρία σας αυτή;

Ήταν μία πολύ ευχάριστη εμπειρία. Έχω παρακολουθήσει και τις τρεις θεατρικές ομάδες του Πύργου οι οποίες είναι εξαιρετικές. Όταν μου προτάθηκε από το «Προσκήνιο» και ειδικότερα από το Νίκο Λαϊνόπουλο να γράψω τη μουσική για τη παράσταση «Οιδίπους τύραννος» ήμουν επιφυλακτικός ως προς τον χρόνο, καθώς μου το πρότειναν πολύ αργά, ωστόσο δεν είχα κανέναν ενδοιασμό για την ποιότητα της θεατρικής ομάδας. Τους γνώριζα και πίστευα ότι θα τα καταφέρουν, παρά το ότι είναι ένα δύσκολο και φιλόδοξο έργο, καθώς γνωρίζεται ότι έχει σκηνοθετηθεί από μεγάλους σκηνοθέτες και έχει παίξει ο Μάνος Κατράκης και τον Αλέξη Μινωτή κ.α. Αυτές οι  μεγάλες μορφές δεν υπάρχουν σήμερα και πρέπει να συνεχίσουν να παίζονται τα έργα αυτά. Ο σκηνοθέτης ο Αλέξανδρος Κοέν είναι πολύ καλός με τα μοντέρνα του στοιχεία που πρόσθεσε στο έργο και οι ηθοποιοί της θεατρικής ομάδας  ήταν θαυμάσιοι. Πιστεύω ότι τους έγραψα μία πολύ καλή μουσική.  Είδα μάλιστα ότι είχε επιτυχία και στις δύο παρατάσεις που δόθηκαν στο θέατρο της Ολυμπίας και μου έκανε εντύπωση και το κοινό το οποίο ήταν εκεί κυρίως στη δεύτερη παράσταση.  

Πριν κλείσουμε τη συνέντευξη μας αυτή θα θέλετε να στείλετε ένα μήνυμα στη νέα γενιά που έχει αλλάξει και μουσικά ακούσματα στις μέρες μας;

Έχετε δίκιο. Θα τους έλεγα να ακούσουν τα δικά τους νεανικά μουσικά ακούσματα αλλά να προεκτείνουν και τις γνώσεις τους τις αισθητικές περισσότερο – όχι τις μουσικές- και σε άλλα πράγματα που είναι πολύ σημαντικά και έχουν την σφραγίδα της καλλιτεχνικής ομορφιάς και της καλλιτεχνικής αξίας. Έτσι  θα διευρύνουν τον ορίζοντα τον πνευματικό, το μουσικό , τον αισθητικό. Να μην περιχαρακώνονται μονοδιάστατα σε ένα μόνο είδος μουσικής -αυτό που με πολύ ένταση κατευθύνεται από τα μέσα. Να ψάξουν και να ανακαλύψουν και άλλα είδη μουσικής και νεότερα και παλαιότερα που έχουν δημιουργηθεί σε αυτή τη χώρα και σε προηγούμενες δεκαετίας συγκινούσαν τα πλατύτερα στρώματα της νεολαίας και της ελληνικής κοινωνίας.

Συνέντευξη: Άννα Αγγελίδου

Δεκαεννέα χρόνια μετά, ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού,  Ηλίας Ανδριόπουλος επιστρέφει το Ηρώδειο για μία μοναδική συναυλία με τίτλο «Ταξίδι στον Ήχο και το Χρόνο».  Ο Ηλείος συνθέτης, μίλησε στην «Πρώτη» για την τέταρτη κατά σειρά συναυλία της καριέρας του στο Ηρώδειο, για την συναυλία που θα ακολουθήσει μερικές ημέρες αργότερα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, για την συνεργασία του με το Φεστιβάλ Αρχαίας Φειάς, ενώ στέλνει και το δικό του μήνυμα προς τους νέους.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:

Μετά από αρκετά χρόνια, εάν δεν κάνω λάθος, θα σας ξαναδούμε στο Ηρώδειο καθώς όπως διαβάζουμε ετοιμάζετε ένα υπέροχο μουσικό ταξίδι με «στάσεις» σε μερικές από τις σημαντικότερες στιγμές αυτής της πενηντάχρονης πορείας σας. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για το ταξίδι αυτό;

Η αλήθεια είναι ότι η τελευταία συναυλία μου στο Ηρώδειο ήταν το 2004 πριν από 19 χρόνια. Αυτή θα είναι η τέταρτη συναυλία που δίνω στο χώρο αυτό. Η πρώτη ήταν το Σεπτέμβριο του 1994 ακολούθησε μία ακόμα συναυλία την αμέσως επόμενη χρονιά το 1995, μετά το 2004 και τώρα η τέταρτη κατά σειρά τον Οκτώβριο του 2023. Η συναυλία αυτή αποτυπώνει μία πορεία πενήντα περίπου ετών στην ελληνική μουσική και το ελληνικό τραγούδι. Θα επιλέξουμε από τους σταθμούς της πορεία αυτής  ότι πιο σημαντικό έχει δημιουργηθεί. Από τα «Γράμματα στον Μακρυγιάννη» 1979 (στίχοι Μ. Ελευθερίου, Μιχ. Μπουρμπούλη), τα «Λαϊκά Προάστια» 1980 (στίχοι Μ. Μπουρμπούλη), τους «Αργοναύτες» σε ποίηση Γ. Σεφέρη, Ν. Γκάτσου, Μ.Ελευθερίου αλλά και άλλα πολλά κομμάτια. Ο Μανώλης Μητσιάς είναι ένας κλασικός τραγουδιστής με σπουδαίο ρεπερτόριο στην πορεία του και ανταμώνει, όπως και εγώ μαζί του, με δύο τραγουδίστριες της νεότερης γενιάς, τη Νατάσσα Μποφίλιου και την Παυλίνα Βουλγαράκη  όπου θα διανθίσουν με τον εκφραστικό δικό τους τρόπο τα τραγούδια και τις μουσικές μου στο Ηρώδειο. Θα συμμετέχει η μεικτή χορωδία «Μελωδοί», που διευθύνει ο Γιώργος Ζιάκας. Πρόκειται για μία σπουδαία χορωδία. Το δεύτερο μέρος της συναυλίας θα το διευθύνω εγώ, μετά από 30 χρόνια που έχω να διευθύνω μουσική και τραγούδια μου. Παράλληλα θα έχουμε ποιήματα από το έργο  οι «Αργοναύτες», που βασίζεται στην ποίηση του Σεφέρη, του Γκάτσου και του Ελευθερίου και στο έργο αυτό η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη θα απαγγείλει επί σκηνής ποιήματα του Σεφέρη και του Γκάτσου ενώ ο Μητσιάς με την Μποφιλιου θα ερμηνεύουν τα κομμάτια αυτά.  Θα υπάρχει και μία παρουσίαση του προγράμματος κατά κύκλο με τις ορδές του Ανδρέα Κάλβου και τους προσανατολισμούς του Οδυσσέα Ελύτη. Το πρώτο μέρος έχει τα πιο λυρικά μου κομμάτια και το δεύτερο τα πιο λαϊκά.

Περνώντας τα χρόνια και ωριμάζοντας, κάνω πολύ λίγα πράγματα και πολύ επιλεκτικά. Χαίρομαι πραγματικά για την ανταπόκριση που συναντώ σε διάφορα μέρη της πατρίδας μας. Ακόμα και στην Κύπρο που είχα πάει πριν το Πάσχα  με τίμησε η συμφωνική ορχήστρα της Κύπρου με δύο συναυλίες, στο δημοτικό θέατρο Λεμεσού και στο αντίστοιχο δημοτικό θέατρο της Λευκωσίας. Και εκεί ένοιωσα την αγάπη και  τη ζεστασιά του κόσμου αλλά και την ικανοποίηση ότι τα τραγούδια που γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια δεν τα έχει σβήσει ο χρόνος, αντέχουν και είναι ακόμα αγαπητά και αυτό δίνει πολύ μεγάλη χαρά και ικανοποίηση στους δημιουργούς.

Και μετά το Ηρώδειο, τι; Θα υπάρξει κάποια νέα συνεργασία σας ίσως με κάποιον από τους καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς; 

Θα το προσπαθήσω από εδώ και στο εξής, καθώς θέλω η μουσική μου να ανανεώνεται μέσα από φρέσκιες φωνές, μέσα  από νέα εκφραστικά μέσα και να περνάει και στη νεότερη γενιά. Αν και έχουν μία κλασική φόρμα τα τραγούδια τα δικά μου είναι όμως καλό να τα μαθαίνουν και οι νεότερες γενιές και γυρνώντας λίγο προς τα πίσω και να ξέρουν τι έχει προηγηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες.  Μετά τη συναυλία που είναι στις 5 Οκτωβρίου ημέρα Πέμπτη στη Ηρώδειο ακολουθεί στις 17 Οκτωβρίου (και έχει και αυτό ιδιαίτερη σημασία) μία ακόμα συναυλία μου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών όπου θα παρουσιαστούν υπό την μορφή  κλασσικής σουίτας τρία έργα μου σε πιάνο- φωνή.  Στο πιάνο θα είναι ο Θοδωρής Οικονόμου ένας σπουδαίος πιανίστας της νεότερη γενιάς  με σπουδές στο εξωτερικό που ανήκει στον κλασσικό χώρο της μουσικής και θα τραγουδήσει  ο  Τάσης Χριστογιαννόπουλος όλο το έργο «Ωδαί» του Ανδρέα Κάλβου, και σε  πρώτη παρουσίαση θα ακουστούν πέντε ποιήματα του Μίκη Θεοδωράκη μελοποιημένα από εμένα. Στο δεύτερο μέρος η Θεοδώρα Μπάκα θα ερμηνεύσει  όλο το έργο «Προσανατολισμοί» του Οδυσσέα Ελύτη πάντα με πιάνο φωνή και το πρώτο και το δεύτερο μέρος. Είναι ένα διαφορετικό εγχείρημα και σε σχέση με το Ηρώδειο που νομίζω ότι και αυτό θα έχει την δική του σημασία.

Φέτος συνεργαστήκαμε με τον Δήμο Πύργου στο πλαίσιο του φεστιβάλ της Αρχαίας Φειάς. Θα θέλατε να μας  μιλήσετε για την εμπειρία σας αυτή;

Ήταν μία πολύ ευχάριστη εμπειρία. Έχω παρακολουθήσει και τις τρεις θεατρικές ομάδες του Πύργου οι οποίες είναι εξαιρετικές. Όταν μου προτάθηκε από το «Προσκήνιο» και ειδικότερα από το Νίκο Λαϊνόπουλο να γράψω τη μουσική για τη παράσταση «Οιδίπους τύραννος» ήμουν επιφυλακτικός ως προς τον χρόνο, καθώς μου το πρότειναν πολύ αργά, ωστόσο δεν είχα κανέναν ενδοιασμό για την ποιότητα της θεατρικής ομάδας. Τους γνώριζα και πίστευα ότι θα τα καταφέρουν, παρά το ότι είναι ένα δύσκολο και φιλόδοξο έργο, καθώς γνωρίζεται ότι έχει σκηνοθετηθεί από μεγάλους σκηνοθέτες και έχει παίξει ο Μάνος Κατράκης και τον Αλέξη Μινωτή κ.α. Αυτές οι  μεγάλες μορφές δεν υπάρχουν σήμερα και πρέπει να συνεχίσουν να παίζονται τα έργα αυτά. Ο σκηνοθέτης ο Αλέξανδρος Κοέν είναι πολύ καλός με τα μοντέρνα του στοιχεία που πρόσθεσε στο έργο και οι ηθοποιοί της θεατρικής ομάδας  ήταν θαυμάσιοι. Πιστεύω ότι τους έγραψα μία πολύ καλή μουσική.  Είδα μάλιστα ότι είχε επιτυχία και στις δύο παρατάσεις που δόθηκαν στο θέατρο της Ολυμπίας και μου έκανε εντύπωση και το κοινό το οποίο ήταν εκεί κυρίως στη δεύτερη παράσταση.  

Πριν κλείσουμε τη συνέντευξη μας αυτή θα θέλετε να στείλετε ένα μήνυμα στη νέα γενιά που έχει αλλάξει και μουσικά ακούσματα στις μέρες μας;

Έχετε δίκιο. Θα τους έλεγα να ακούσουν τα δικά τους νεανικά μουσικά ακούσματα αλλά να προεκτείνουν και τις γνώσεις τους τις αισθητικές περισσότερο – όχι τις μουσικές- και σε άλλα πράγματα που είναι πολύ σημαντικά και έχουν την σφραγίδα της καλλιτεχνικής ομορφιάς και της καλλιτεχνικής αξίας. Έτσι  θα διευρύνουν τον ορίζοντα τον πνευματικό, το μουσικό , τον αισθητικό. Να μην περιχαρακώνονται μονοδιάστατα σε ένα μόνο είδος μουσικής -αυτό που με πολύ ένταση κατευθύνεται από τα μέσα. Να ψάξουν και να ανακαλύψουν και άλλα είδη μουσικής και νεότερα και παλαιότερα που έχουν δημιουργηθεί σε αυτή τη χώρα και σε προηγούμενες δεκαετίας συγκινούσαν τα πλατύτερα στρώματα της νεολαίας και της ελληνικής κοινωνίας.

Συνέντευξη: Άννα Αγγελίδου