Της Θεόνης Μάλαμα
Ας φανταστούμε την κοινωνία ως ένα σπίτι. Ένα σπίτι όπου οι κάτοικοί του δεν
μοιράζονται ισότιμα τους χώρους, τα αγαθά και τις ευκαιρίες. Αυτό το σπίτι είναι η
Ελλάδα μας, όπου οι κοινωνικές ανισότητες αποτελούν μια βαθιά ρίζα που διαπερνά
κάθε στρώμα της κοινωνίας μας. Οι διαφορές στο εισόδημα, στην πρόσβαση στην
εκπαίδευση και στην υγεία, αλλά και οι διακρίσεις βάσει φύλου, ηλικίας ή καταγωγής,
δημιουργούν ένα χάσμα που διευρύνεται διαρκώς, υπονομεύοντας την κοινωνική
συνοχή και την προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον.
Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών αποκάλυψε με δραματικό τρόπο τις
υφιστάμενες ανισότητες και τις διέγραψε με ακόμη πιο βαθιές γραμμές. Οι πολιτικές
λιτότητας, οι μαζικές απολύσεις και η μείωση των κοινωνικών δαπανών επέβαλαν
ένα βαρύ φορτίο στους πιο ευάλωτους. Η ανεργία, ιδιαίτερα στους νέους και στις
γυναίκες, ανέβηκε στα ύψη, ενώ η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός έγιναν
καθημερινή πραγματικότητα για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Οι κοινωνικές ανισότητες δεν είναι απλά αριθμοί σε ένα διάγραμμα. Είναι οι
άνθρωποι που δυσκολεύονται να θρέψουν τις οικογένειές τους, τα παιδιά που
στερούνται τις απαραίτητες εκπαιδευτικές ευκαιρίες, οι ηλικιωμένοι που ζουν με φόβο
για το μέλλον. Είναι οι κοινότητες που αποδυναμώνονται, οι σχέσεις που
διαρρηγνύονται και η εμπιστοσύνη στους θεσμούς που υπονομεύεται.
Οι κοινωνικές ανισότητες δεν είναι αποτέλεσμα μιας ενιαίας αιτίας, αλλά ενός
συνδυασμού παραγόντων. Εκτός από την οικονομική κρίση, σημαντικό ρόλο παίζουν
οι ανισότητες στην εκπαίδευση, οι διακρίσεις, οι ανεπαρκείς κοινωνικές πολιτικές και
η έλλειψη κοινωνικής κινητικότητας.
Η αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που να
λαμβάνει υπόψη τις πολλαπλές διαστάσεις του προβλήματος. Χρειάζεται επενδύσεις
στην εκπαίδευση, στην υγεία και στην κοινωνική πρόνοια. Χρειάζεται η δημιουργία
αξιοπρεπών θέσεων εργασίας και η ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Χρειάζεται η καταπολέμηση των διακρίσεων και η προώθηση της ισότητας των
ευκαιριών. Πάνω απ’ όλα όμως, χρειάζεται μια αλλαγή νοοτροπίας, μια αποδοχή ότι
η κοινωνική δικαιοσύνη είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ευημερία όλων.
Οι κοινωνικές ανισότητες αποτελούν μια χρόνια πληγή στην ελληνική
κοινωνία, με βαθιές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών. Η
αντιμετώπισή τους απαιτεί τη συνεργασία όλων των κοινωνικών εταίρων, την
πολιτική βούληση και μια μακροπρόθεσμη στρατηγική. Είναι καιρός να
χτίσουμε μια κοινωνία όπου όλοι οι πολίτες θα έχουν ίσες ευκαιρίες να
αναπτυχθούν και να ευημερήσουν.