Στη μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας
Αναλυτικά προτάσεις για τις στρατηγικές δράσεις του δημόσιου τομέα και του ιδιωτικού τομέα στην περιοχή
Επιμέλεια: Μ. Δημητρόπουλος
Η Αρχαία Ολυμπία βρίσκεται στο επίκεντρο του Σχεδίου Δράσης για τον Τουρισμό στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, με χρονικό ορίζοντα το 2030 που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της μελέτης «Ελληνικός Τουρισμός 2030 | Σχέδια Δράσης» από την κοινοπραξία εταιρειών Deloitte – Remaco για λογαριασμό του ΙΝΣΕΤΕ. Στόχος της μελέτης είναι η ανάπτυξη των τουριστικών προϊόντων της χώρας σε προορισμούς και clusters προορισμών από όλες τις Περιφέρειες της χώρας.
Στόχος των σχεδίων δράσης για το 2030 είναι:
– η περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος (+65,9% επισκέψεις σε σχέση με το 2019), με σημαντική όμως άμβλυνση της εποχικότητας (μείωση της συμμετοχής του 3ου τριμήνου κατά 8,5 π.μ. στις ετήσιες επισκέψεις)
– η αύξηση της Μέσης Δαπάνης ανά Επίσκεψη (+29,7%), που θα προκύψει κατά κύριο λόγο από την αύξηση της Μέσης Δαπάνης ανά Διανυκτέρευση (+22,7%) και δευτερευόντως από την αύξηση της Μέσης Διάρκειας Παραμονής (+5,7%)
– ως αποτέλεσμα, η αύξηση των διανυκτερεύσεων (+75,3%) και -κυρίως- των εισπράξεων (+115,2%) θα είναι σημαντικά μεγαλύτερη από αυτή των επισκέψεων, ενώ θα αμβλυνθεί η εποχικότητα και σε αυτά τα μεγέθη με παρόμοιο τρόπο όπως στις επισκέψεις (μείωση κατά 9,0 π.μ. αντίστοιχα)
Αναλυτικά, οι προτάσεις της μελέτης έχουν ως εξής:
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ
Στρατηγικές Δράσεις Δημόσιου
1) Ολοκλήρωση έργων οδοποιίας
2) Εφαρμογή ολοκληρωμένης και δυναμικής στρατηγικής επικοινωνίας, προβολής και προώθησης του προορισμού «Ολυμπία» ως διακριτό μέρος του προορισμού ομπρέλα «Δυτική Ελλάδα» του Περιφερειακού Οργανισμού Διαχείρισης Προορισμού (DMO)
3) Έργα αναβάθμισης λιμενικών υποδομών
4) Τήρηση περιβαλλοντικών όρων, περιορισμός υπέρμετρης δόμησης σε περιοχές που δεν έχουν πρόσθετη φέρουσα ικανότητα, επιτάχυνση διαδικασιών για την προώθηση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού το οποίο λαμβάνει υπόψη την φέρουσα ικανότητα του προορισμού καθώς και των δασικών χαρτών και ρύθμιση και έλεγχος των χρήσεων γης και προσδιορισμός των όρων δόμησης και λειτουργίας τουριστικών υποδομών
5) Διαμόρφωση κοινού κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας για κάθε τύπο και κατηγορία καταλύματος και κοινού πλαισίου υγειονομικών πρωτοκόλλων
6) Ανάδειξη των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO και του ολυμπισμού
7) Δράσεις ενίσχυσης της τουριστικής εμπειρίας των επισκεπτών κρουαζιέρας
8) Δράσεις βιώσιμης διαχείρισης, προστασίας του περιβάλλοντος και αειφορίας της κρουαζιέρας
9) Δράσεις ενίσχυσης του Πολιτιστικού & Θρησκευτικού Τουρισμού μέσω της προβολής και της προώθησης των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO και του ολυμπισμού
10) Δράσεις σχετικές με τη Διαμόρφωση Σχεδίων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Παράκτιων Ζωνών (ΣΟΔΠΖ) η οποία θα επιτρέψει την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων στην παράκτια ζώνη με τρόπο που θα σέβεται το πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον και την ανάλυση των απαιτήσεων και την εκτίμηση του μεγέθους αναγκαίων πόρων για την εξυπηρέτηση υψηλότερου αριθμού επισκεπτών στον προορισμό
11) Προστασία/συντήρηση και ανάδειξη πολιτιστικών πόρων
12) Δημιουργία σύγχρονης και εύχρηστης ολοκληρωμένης ψηφιακής πύλης δραστηριοτήτων Sun & Beach σε πολλαπλές γλώσσες, για πολλαπλούς τύπους συσκευών, η οποία θα αποτελεί μέρος της ενιαίας διαδικτυακής τουριστικής πύλης για τον προορισμό
13) Δημιουργία σύγχρονης και εύχρηστης ολοκληρωμένης ψηφιακής πύλης Ναυτικού Τουρισμού σε πολλαπλές γλώσσες βελτιστοποιημένης για πολλαπλούς τύπους συσκευών, η οποία θα αποτελεί μέρος της ενιαίας διαδικτυακής τουριστικής πύλης για τον προορισμό
14) Δράσεις βελτίωσης προσβασιμότητας και ποιοτικής αναβάθμισης των παραλιών, των υποδομών και των υπηρεσιών τους
15) Έργα βελτίωσης προσβασιμότητας και συνδεσιμότητας των προορισμών Sun & Beach
16) Αναβάθμιση των υποδομών και υπηρεσιών ΚΤΕΛ με εκσυγχρονισμό των χώρων αναμονής, λειτουργικό πρόγραμμα δρομολογίων με έγκαιρη ενημέρωση και προσαρμογή στις ακτοπλοϊκές και αεροπορικές αφίξεις και οργανωμένο ιστότοπο, σε πολύγλωσσο περιβάλλον με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες όπως δρομολόγια, κόστος, αποστάσεις κλπ. και ποιοτική αναβάθμιση υποδομών χώρων αναμονής των μετακινουμένων με ΤΑΧΙ
17) Δράσεις προστασίας και ανάδειξης οικισμών/κτιριακού αποθέματος και αρχαιολογικών χώρων
18) Ενίσχυση βασικών υποδομών (δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης)
19) Δράσεις για την βελτίωση της ταξιδιωτικής που σχετίζονται με την αναβάθμιση των μέσων ενδοπεριφερειακής και διαπεριφερειακής συνδεσιμότητας και αύξησης του επιπέδου ασφάλειάς τους, την βελτίωση των υποδομών πληροφόρησης, αναμονής και υγιεινής σε χώρους υποδοχής κοινού σε συγκοινωνιακούς κόμβους και ανάπτυξης υποδομών πλήρους και απρόσκοπτης πρόσβασης για ΑμεΑ τόσο στον αστικό χώρο όσο και σε σημεία και υποδομές πολιτιστικού, οικοτουριστικού, αγροτουριστικού ενδιαφέροντος
20) Δημιουργία ολοκληρωμένων, οργανωμένων και υψηλού επιπέδου δικτύου διαδρομών πολιτιστικού, ιστορικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος που συνενώνουν την εμπειρία του ταξιδιώτη
21) Δράσεις για την προστασία των περιοχών υψηλού οικολογικού ενδιαφέροντος
22) Αναβάθμιση των δομών πρωτοβάθμιας υγείας του προορισμού και των υπηρεσιών τους, βελτίωση της λειτουργίας τους και ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού τους
23) Δράσεις για την ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων
24) Δράσεις για την δημιουργία ενός βιώσιμου και αειφορικού προορισμού
25) Έγκριση λειτουργίας της Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Αποβλήτων στην τοποθεσία «Τριανταφυλλιά
26) Δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος σε προορισμούς Sun & Beach
27) Δημιουργία ολοκληρωμένων, οργανωμένων και υψηλού επιπέδου δικτύου διαδρομών πολιτιστικού, ιστορικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος που συνενώνουν την εμπειρία του ταξιδιώτη
28) Δημιουργία πολυχώρου ψηφιακής αναπαράστασης ιστορικών και άλλων πόρων υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και χρήση τεχνολογιών ψηφιακής αφήγησης και περιήγησης, εικονικής πραγματικότητας και επαυξημένης πραγματικότητας και σύμμειξη φυσικού και ψηφιακού περιεχομένου για την ενίσχυση της εμπειρίας και των δραστηριοτήτων των επισκεπτών και επέκταση ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου και διάδρασης σε μουσεία και πολιτιστικούς χώρους
29) Προώθηση απόκτησης ηλεκτροκίνητων οχημάτων τόσο από τις τοπικές αρχές και τους φορείς που σχετίζονται με τη διαχείριση και την αειφορία των προορισμών πολιτιστικού και οικοτουριστικού ενδιαφέροντος, όσο και από τις τουριστικές επιχειρήσεις που παρέχουν σχετικές εμπειρίες και υπηρεσίες (ξενοδοχεία, tour operators) για τη μετάβαση των επισκεπτών στις περιοχές φυσικού και πολιτιστικού πλούτου, όπως η Ολυμπία και υλοποίηση σχεδίου δράσης για την αύξηση της χρήσης ποδηλάτου για μετακίνηση στις πόλεις του προορισμού και τη χάραξη νέων ποδηλατοδρόμων
30) Δημιουργία ενιαίας διαδικτυακής τουριστικής πύλης για τον προορισμό «Ολυμπία» με σκοπό τη γρήγορη και εύκολη ολοκληρωμένη παροχή και αναζήτηση πληροφόρησης στον επισκέπτη για όλες τις προσφερόμενες εμπειρίες, δραστηριότητες, παροχές και τις υπάρχουσες επιχειρήσεις και εμφάνιση των αποτελεσμάτων σε μορφή λίστας και διαδραστικού χάρτη
31) Δημιουργία θεματικών περιοχών ψηφιακής προβολής που θα αφορούν την παράδοση και ιστορική εξέλιξη του προορισμού σε διάφορα πεδία / τουριστικά προϊόντα (πολιτιστικά /θρησκευτικά, αγροδιατροφή, λαογραφία, οικοτουρισμός) σε σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος / υψηλής επισκεψιμότητας
32) Προώθηση ενεργειακής και αισθητικής αναβάθμισης δημόσιων κτιρίων και κατοικιών, καθώς και δράσεων ενίσχυσης τουριστικών επιχειρήσεων για την βέλτιστη χρήση ενεργειακών, φυσικών και περιβαλλοντικών πόρων και την υιοθέτηση πρακτικών που υπηρετούν την κυκλική οικονομία
33) Ανάπτυξη συνεργασιών με γειτονικούς προορισμούς για τη δημιουργίας ενός συνεκτικού προϊόντος με κοινά χαρακτηριστικά και αυθεντικές εμπειρίες (συνεκτική πολιτική και συνεργατικά σχήματα με την Περιφέρεια Πελοποννήσου και την ΠΕ Αχαΐας), ιδίως όσον αφορά οικοτουριστικούς και πολιτιστικούς πόρους
34) Ανάπτυξη / επέκταση παρεχόμενων ψηφιακών υπηρεσιών δημόσιων αρχών και οργανισμών προς τους πολίτες και τους επισκέπτες
35) Αναβάθμιση/εκσυγχρονισμός σιδηροδρομικών υποδομών
36) Δημιουργία σύγχρονης και εύχρηστης ολοκληρωμένης ψηφιακής πύλης Πολιτιστικού & Θρησκευτικού Τουρισμού σε πολλαπλές γλώσσες βελτιστοποιημένης για πολλαπλούς τύπους συσκευών, η οποία θα αποτελεί μέρος της ενιαίας διαδικτυακής τουριστικής πύλης για τον προορισμό
37) Εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων που σχετίζονται με την ανάπτυξη έξυπνων προορισμών
38) Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση των τουριστικών σπουδών και των προγραμμάτων τουριστικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα σύμφωνα με τις νέες τάσεις στον τουρισμό και τις ανάγκες της αγοράς
39) Σύνδεση προγραμμάτων σπουδών εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς
40) Συμμετοχή σε διεθνείς εμπορικές εκθέσεις για κρουαζιέρες (π.χ. Seatrade Europe) για βελτιστοποίηση του πλήθους και της χωρητικότητας κρουαζιερόπλοιων που επισκέπτονται το Κατάκολο, καθώς και την εξασφάλιση επιτυχούς πραγματοποίησης δραστηριοτήτων στην ξηρά (π.χ. εκδρομές) σε σχέση με την κρουαζιέρα
41) Ανάπτυξη συνεργασιών με γειτονικούς προορισμούς για τη δημιουργίας ενός συνεκτικού προϊόντος με κοινά χαρακτηριστικά και αυθεντικές εμπειρίες (συνεκτική πολιτική και συνεργατικά σχήματα με την Περιφέρεια Πελοποννήσου και την ΠΕ Αχαΐας), ιδίως όσον αφορά τον Πολιτιστικό & Θρησκευτικό Τουρισμό
42) Βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών σε πολιτιστικούς χώρους μέσω της προμήθειας ψηφιακού εισιτηρίου μέσω σύγχρονης και χρηστικής πλατφόρμας και μέσω φορητών συσκευών και της εφαρμογής τεχνολογιών διαχείρισης κοινού σε πραγματικό χρόνο και προβλέψεις σχετικά με την ροή επισκεπτών
43) Δράσεις βελτίωσης των υποδομών προσβασιμότητας ΑμεΑ στον αστικό / ημιαστικό ιστό
44) Δράσεις βελτίωσης της εμπειρίας των επισκεπτών Πολιτιστικού & Θρησκευτικού Τουρισμού (σήμανση, πολιτιστικές διαδρομές, τοποθέτηση διακριτικών ταμπελών / δίγλωσσων πινακίδων σε κομβικά σημεία των οικισμών, εισαγωγή προγράμματος δωρεάν ξεναγήσεων στα ελληνικά, ενίσχυση και αναβάθμιση της προσφερόμενης εμπειρίας στους αρχαιολογικούς χώρους και τα θεματικά/ λαογραφικά μουσεία κ.α.)
45) Συμμετοχή και υλοποίηση διακρατικών/ευρωπαϊκών προγραμμάτων για τη συνεργασία και την προώθηση του πολιτιστικού αποθέματος
46) Εξέταση υφιστάμενων ρυθμίσεων για ξεναγούς και παροχή απαιτήσεων / προτύπων με στόχο την αύξηση της απασχόλησης τοπικά εκπαιδευμένων, και κατά περίπτωση, πιστοποιημένων, ξεναγών
47) Δημιουργία χρηματοδοτικού εργαλείου για τη χρηματοδότηση των πράσινων επενδύσεων (σε εθνικό επίπεδο)
48) Αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων και προγραμμάτων για την αναπαλαίωση, αναστήλωση πολιτιστικών και αρχαιολογικών μνημείων και την αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό των μουσείων που λειτουργούν στον προορισμό
49) Δράσεις αναβάθμισης του επιπέδου δραστηριοτήτων Πολιτιστικού & Θρησκευτικού Τουρισμού (εισαγωγή προγράμματος δωρεάν ξεναγήσεων στα ελληνικά, ενίσχυση και αναβάθμιση της προσφερόμενης εμπειρίας στους αρχαιολογικούς χώρους και τα θεματικά/ λαογραφικά μουσεία)
50) Προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και δυνατότητες αξιοποίησης των λιμενικών τελών τα οποία θα συμβάλουν στην υλοποίηση έργων βελτίωσης και αναβάθμισης των λιμενικών υποδομών
Στρατηγικές Δράσεις ΣΔΙΤ ή ιδιωτικής πρωτοβουλίας
1) Προώθηση αδειοδότησης και ανάπτυξης του Υδατοδρομίου της Κυλλήνης. Το Υδατοδρόμιο της Κυλλήνης έχει καταθέσει τον φάκελό του και είναι εν αναμονή της αδειοδότησής του για να ξεκινήσει τη λειτουργία του τον Σεπτέμβριο του 2021. Ορθολογική ένταξη των υδατοδρομίων και των υδροπλάνων συμπληρωματικά με την ακτοπλοϊκή σύνδεση των λιμένων του προορισμού, προκειμένου να συμβάλλουν συμπληρωματικά στην εξυπηρέτηση της τουριστικής κίνησης τουριστικού προϊόντος
2) Σχεδιασμός για τη περεταίρω ανάπτυξη της παράκτιας ζώνης της ΠΕ Ηλείας με την αναβάθμιση των παραλιών(καθαρισμός παραλιακού μετώπου) και ένταξη οργανωμένων παραθαλάσσιων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, καθώς το παραλιακό μέτωπο του προορισμού παραμένει σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο
3) Στρατηγικό σχεδιασμό για την προώθηση του προϊόντος S&B για την προσέλκυση τουριστών υψηλού εισοδηματικού προφίλ
4) Συνεργασία των τοπικών φορέων με εκπροσώπους του κλάδου της κρουαζιέρας για την ανάπτυξη υποδομών στους λιμένες, αξιοποιώντας τις βέλτιστες πρακτικές που έχουν ακολουθηθεί σε άλλες χώρες
5) Στρατηγική ανάδειξης της ελκυστικότητας και αναγνωρισιμότητας του προορισμού με τη δημιουργία ενός προγράμματος που θα ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες της σύντομης παραμονής, θα αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του προορισμού και θα συμβάλλει στην αύξηση της κ.κ. δαπάνης των επισκεπτών κρουαζιέρας
6) Αξιοποίηση της πλεονεκτικής γεωγραφικής θέσης του λιμένα του Κατάκολου, λόγω της πρόσβασης στο Ιόνιο, την Αδριατική και την Ιταλία, αλλά και της δυνατότητας να συμπεριλαμβάνεται στα δρομολόγια κρουαζιέρας της Ιταλίας και των Δυτικών Βαλκανίων προκειμένου να αυξηθούν οι κλήσεις κρουαζιερόπλοιων
7) Ανάδειξη του φρουριακού αποθέματος του προορισμού που στην πλειοψηφία του είναι παρακαταθήκη της περιόδου της Ενετοκρατίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε το σταυροφορικό κάστρο στο Χλεμούτσι και την καστροπολιτεία της Γλαρέντζας και τη δυνατότητα συνεργειών που παρουσιάζονται με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, καθώς ο γεωγραφικός χώρος της Πελοποννήσου αναδεικνύει ιστορικές διαδρομές διαπεριφερειακού ενδιαφέροντος
8) Ανάδειξη των θρησκευτικών μνημείων του προορισμού, με αρκετές εκκλησίες και μονές να βρίσκονται σε φρούρια και πύργους που χρονολογούνται από τους βυζαντινούς χρόνους. Ενδεικτικά αναφέρουμε την Μονή της Παναγίας της Βλαχέρνας, η οποία αποτελεί ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα συγκερασμού αρχιτεκτονικών στοιχείων της Ανατολικής και της Δυτικής τέχνης, δηλαδή της βυζαντινής και της φράγκικης τέχνης
9) Ενιαίος φορέας διαχείρισης, κοινό storytelling, σήμανση & branding σχετικά με την προβολή και προώθηση των συνδεδεμένων αρχαιολογικών χώρων, μουσείων και επιχειρήσεων
10) Προστασία και ανάδειξη του άυλου πολιτιστικού κεφαλαίου του προορισμού που ενσωματώνει ήθη, έθιμα και παραδόσεις, καθώς και σύγχρονες πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως το Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας με θεατρικές και μουσικοχορευτικές παραστάσεις, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας και το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίας Ήλιδας
