Ο Μιχαλάκης Καραολής και ο Ανδρέας Δημητρίου, ήταν τα πρώτα μέλη της ΕΟΚΑ στα οποία εφαρμόστηκε η θανατική ποινή, και μάλιστα δι’ απαγχονισμού.
Ηταν 10 Μαΐου 1956. O απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ (Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών) στην αγγλοκρατούμενη Κύπρο, με στόχο την ένωση με την Ελλάδα, ήταν σε εξέλιξη. Το κλίμα ήταν τεταμένο, εξαιτίας της προγραμματισμένης εκτέλεσης των δύο στελεχών της Οργάνωσης, εκείνη την ημέρα.
Οι φυλακισμένοι αγωνιστές, Μιχαλάκης Καραολής και Ανδρέας Δημητρίου, ήταν τα πρώτα μέλη της ΕΟΚΑ στα οποία εφαρμόστηκε η θανατική ποινή, και μάλιστα δι’ απαγχονισμού.
Παρά τις λαϊκές αντιδράσεις, τις εκκλήσεις και τα διαβήματα του Έλληνα πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Καραμανλή, προς τη βρετανική κυβέρνηση και τους διεθνείς οργανισμούς, η εκτέλεση των δύο αγωνιστών δεν ματαιώθηκε.
Ο Μιχαλάκης Καραολής και ο Ανδρέας Δημητρίου απαγχονίστηκαν στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας. Η γενναία στάση τους μπροστά στους δημίους τους και το γεγονός της θανάτωσής τους προκάλεσαν παγκόσμια αντίδραση και κατακραυγή. Την προηγούμενη μέρα (9 Μαΐου 1956) στην Αθήνα, 4 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τις συγκρούσεις αστυνομικών και διαδηλωτών, που ζητούσαν την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Προς τιμήν των δύο ηρώων, πολλοί δρόμοι στην Ελλάδα και την Κύπρο φέρουν το όνομά τους.
Ο Μιχαλάκης Καραολής γεννήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 1933 στο Παλαιοχώρι Πιτσιλιάς και ήταν το τέταρτο παιδί του Σάββα και της Παναγιώτας Καραολή. Αποφοίτησε από την Αγγλική Σχολή Λευκωσίας και διορίστηκε δημόσιος υπάλληλος. Παράλληλα, ασχολήθηκε με τον στίβο ως αθλητής του ΑΠΟΕΛ. Εντάχθηκε από τους πρώτους στην ΕΟΚΑ και πήρε μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα με την ομάδα του Πολύκαρπου Γεωρκάτζη.
Στις 28 Αυγούστου 1955, μαζί με τον συναγωνιστή του Ανδρέα Παναγιώτου σκότωσαν τον αστυνομικό Ηρόδοτο Πουλλή, την ώρα που παρακολουθούσε μια συγκέντρωση του ΑΚΕΛ. Ο Παναγιώτου διέφυγε, ενώ ο Καραολής συνελήφθη σε ενέδρα από τις αγγλικές δυνάμεις και φυλακίστηκε στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας. Στις 28 Οκτωβρίου καταδικάσθηκε σε θάνατο, παρότι η σφαίρα που σκότωσε τον ελληνοκύπριο αστυνομικό προέρχοταν από το όπλο του Παναγιώτου. Οι Αγγλοι δεν του συγχώρησαν ότι κατά τη διάρκεια της ανάκρισης δεν είχε αποκαλύψει τους συναγωνιστές του, όπως αναφέρει το SanSimera.gr.
Ο Ανδρέας Δημητρίου γεννήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1934 στον Άγιο Μάμα Λεμεσού και καταγόταν από πάμπτωχη πολυμελή οικογένεια. Φοίτησε για τρία χρόνια στο Νυχτερινό Γυμνάσιο Αμμοχώστου και στη συνέχεια έπιασε δουλειά σε κατάστημα εκρηκτικών και κυνηγετικών ειδών.
Από μικρός αναμίχθηκε στον συνδικαλισμό και διατέλεσε γραμματέας της Συντεχνίας Αχθοφόρων. Νεαρός αγωνιστής της ΕΟΚΑ, πρωτοστάτησε στην αρπαγή οπλισμού από τις κατοχικές αρχές της Αμμοχώστου. Τα όπλα προωθήθηκαν σε διάφορες αντάρτικες ομάδες, οι οποίες μέχρι τότε ήταν εφοδιασμένες σχεδόν μόνο με κυνηγετικά. Στις 22 Νοεμβρίου 1955 κατηγορήθηκε ότι πυροβόλησε και τραυμάτισε στην Αμμόχωστο τον πράκτορα της «Ιντέλιτζενς Σέρβις», Σίντνεϊ Τέιλορ. Συνελήφθη και καταδικάσθηκε σε θάνατο.
«Του ανδρειωμένου ο θάνατος…»
Η απόφαση για την επιβολή της θανατικής ποινής στους δύο αγωνιστές της ΕΟΚΑ πυροδότησε έντονες αντιδράσεις στην Κύπρο, με το μαθητόκοσμο να διοργανώνει μεγάλης κλίμακας διαδηλώσεις.
Οπως προαναφέρθηκε, την προηγουμένη των εκτελέσεων, η ογκώδης και μαχητική διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα υπέρ του αγώνα της ΕΟΚΑ και της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα κατέληξε σε αιματηρές συγκρούσεις, που είχαν ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τέσσερις άνθρωποι και να τραυματιστούν εκατοντάδες άλλοι.
Οι σοροί των δύο απαγχονισθέντων κυπρίων αγωνιστών ετάφησαν σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στον περίβολο των Κεντρικών Φυλακών Λευκωσίας, χωρίς την παρουσία συγγενών και φίλων.
Ο συγκεκριμένος χώρος χρησιμοποιήθηκε για την ταφή των εννέα απαγχονισθέντων από τις βρετανικές Αρχές κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ (Μιχαλάκης Καραολής, Ανδρέας Δημητρίου, Χαρίλαος Μιχαήλ, Ανδρέας Ζάκος, Ιάκωβος Πατάτσος, Μιχαήλ Κουτσόφτας, Στέλιος Μαυρομμάτης, Ανδρέας Παναγίδης και Ευαγόρας Παλληκαρίδης).
Εξάλλου, στο ίδιο σημείο τοποθετήθηκαν οι σοροί τεσσάρων ακόμη αγωνιστών της ΕΟΚΑ που έπεσαν μαχόμενοι για την ανεξαρτησία της μεγαλονήσου (Γρηγόρης Αυξεντίου, Μάρκος Δράκος, Στυλιανός Λένας και Κυριάκος Μάτσης).
Μετά την ίδρυση του ανεξάρτητου κυπριακού κράτους, το 1960, το εν λόγω «κοιμητήριο» διαμορφώθηκε σε μουσειακό χώρο, τα λεγόμενα «Φυλακισμένα Μνήματα».
Εκεί, προς τιμήν και εις μνήμην των κυπρίων αγωνιστών, δεσπόζει η ακόλουθη επιγραφή: «Του ανδρειωμένου ο θάνατος, θάνατος δεν λογιέται». 
