Η πρόοδος των συστημάτων ψηφιακής γεωργίας στην Ευρώπη και στην Κεντρική Ασία παρουσιάζεται σε μελέτη που δημοσίευσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) μέσα στο 2020. Σε ό,τι αφορά την ΕΕ, όπως παρατίθεται στη μελέτη, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών στο επίπεδο ανάπτυξης και υιοθέτησης των τεχνολογιών και υπηρεσιών ψηφιακής γεωργίας.
Αυτό, διότι μια σειρά καθοριστικών παραγόντων είτε απουσιάζει, είτε βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται στις χώρες που εξετάζονται μενονωμένα στη μελέτη, υπάρχουν χρήσιμες διαπιστώσεις σε πανευρωπαϊκή κλίμακα. Μία από αυτές είναι ότι από την πλειονότητα των κρατών απουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ψηφιακής μετάβασης του πρωτογενούς τομέα.
Τα κενά στην ανάπτυξη της ψηφιακής γεωργίας
Σύμφωνα με τον FAO, παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην υιοθέτηση και στην ανάπτυξη της ψηφιακής γεωργίας και λείπουν από την πλειονότητα των ευρωπαϊκών κρατών είναι: 1) Η ανάπτυξη συστημάτων συλλογής και επεξεργασίας ψηφιακών δεδομένων σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο. 2) Η έμφαση στην ανάπτυξη υπηρεσιών και τεχνολογιών ψηφιακής γεωργίας για μικροκαλλιεργητές και παραγωγούς με οικογενειακές εκμεταλλεύσεις. 3) Η ανάγκη να αναπτυχθεί μια εθνική στρατηγική ψηφιακής γεωργίας με επίκεντρο τον παραγωγό και τις ανάγκες του και να μην απομονωθεί ο αγρότης στην εξέλιξη και στην εφαρμογή ενός τέτοιου σχεδιασμού. 4) Θα πρέπει να υπάρχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα παροχής γεωργικών συμβουλών, καθώς ένα από τα ευρήματα της μελέτης είναι ότι ένα μικρό ποσοστό των παραγωγών και των εργατών γης είναι εξοικειωμένο με τις ψηφιακές τεχνολογίες.
Πάντως, όπως αναφέρει ο FAO, ακόμα και σε χώρες όπου το ποσοστό της εξοικείωσης με τις τεχνολογίες αυτές είναι κάτω του 15%, όπως στη Σερβία, η συντριπτική πλειονότητα των παραγωγών (94%) απάντησε ότι θα αξιοποιούσε τέτοιες τεχνολογίες, αν υπήρχε υποστηρικτικό μέτρο οικονομικής ενίσχυσης.
Ο σχεδιασμός εθνικής ψηφιακής στρατηγικής στον πρωτογενή τομέα
Από τα παραπάνω, η ανάπτυξη μιας κεντρικής στρατηγικής σε επίπεδο κράτους αναλύεται περαιτέρω. Εδώ παρατίθενται τα βασικά στοιχεία που θα πρέπει να διαθέτει ένα τέτοιο εθνικό σύστημα παροχής υπηρεσιών ψηφιακής γεωργίας κατά τους γράφοντες. Ορισμένα από αυτά είναι:
✱ Υπηρεσίες και εφαρμογές: «Μία από τις σημαντικότερες τάσεις διεθνώς είναι η ανάπτυξη υπηρεσιών από τις κυβερνήσεις στις επιχειρήσεις. Αυτές οι υπηρεσίες βασίζονται σε μια σχέση μεταξύ οργανισμών της δημόσιας διοίκησης και ιδιωτικών επιχειρήσεων», αναφέρει ο FAO.
✱ Πρότυπα και διαλειτουργικότητα: Η διαλειτουργικότητα με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης αποτελεί προτεραιότητα σε αρκετές χώρες. Η διαλειτουργικότητα αυτή, μπορεί, σύμφωνα με τη μελέτη, να διευρύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό του πρωτογενούς τομέα, βελτιώνοντας τη διαθεσιμότητα ψηφιακών δεδομένων από ένα ευρύ φάσμα υποδομών. Τα συστήματα παρακολούθησης και η τεχνολογία αισθητήρων είναι επίσης καθοριστικής σημασίας και ήδη αναπτύσσονται σε διάφορες χώρες. Σε αρκετές από αυτές χρειάζεται επικαιροποίηση ή θέσπιση νομοθεσίας για τη συλλογή των δεδομένων.
✱ Νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα ενσωματώνουν τα παραπάνω και ευέλικτο πλαίσιο που θα συμβαδίζει με την τεχνολογική πρόοδο. Σε αυτό το σημείο, οι συγγραφείς τονίζουν ότι βασική αδυναμία των υπό ανάπτυξη τεχνολογιών ψηφιακής γεωργίας, που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη συγκρότηση μιας κεντρικής πολιτικής ψηφιακού μετασχηματισμού, είναι ότι αρκετές εφαρμογές αναπτύσσονται με οδηγό τις μεγάλες αγροτικές εκμεταλλεύσεις. «Παρ’ όλα αυτά, οι λύσεις ψηφιακής γεωργίας δεν θα πρέπει να στοχεύουν μόνο τους “μεγάλους παίκτες”, καθώς μπορούν να επιλύσουν τα προβλήματα των μικροκαλλιεργητών και των ιδιοκτητών οικογενειακών εκμεταλλεύσεων. Αυτό μπορούν να το επιτύχουν βελτιώνοντας την παραγωγικότητα, μειώνοντας το χάσμα μεταξύ μικρών και μεγάλων παραγωγών και στηρίζοντας βιώσιμες πρακτικές και συστήματα, όπως οι βιολογικές καλλιέργειες», σημειώνεται.
Ελλάδα: Ανάγκη παρουσίασης μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής
Αν και δεν βρίσκεται στην τελευταία «ταχύτητα», η Ελλάδα δεν έχει να αντιπαραβάλει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μετάβασης στην ψηφιακή γεωργία. Κατά διαστήματα, η εκάστοτε πολιτική ηγεσία αναφέρεται στην ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού της πρωτογενούς παραγωγής (ο πρωθυπουργός πραγματοποίησε ακόμα μία μνεία στο θέμα κατά την πρόσφατη κοινή συνέντευξη Τύπου με τον υπουργό, Σπήλιο Λιβανό).
Όμως, μέχρι στιγμής, δεν έχει παρουσιαστεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο από την πολιτεία. Ένα μικρό πρώτο βήμα έχει γίνει με τον από κοινού σχεδιασμό των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και ΥΠΑΑΤ και την ανακοίνωση 21 έργων σε επίπεδο ιδεών. Ωστόσο, ελάχιστα από αυτά βρίσκονται σε εξέλιξη και αφορούν εσωτερικές διεργασίες εκσυγχρονισμού και διαλειτουργικότητας των υπηρεσιών και των εποπτευόμενων φορέων του ΥΠΑΑΤ. Για τα έργα μεγάλης εμβέλειας, προς το παρόν παραμένει ασαφές πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις θα υλοποιηθούν.
πηγη: ypaithros.gr
