- Σε αυτές περιλαµβάνονται η αύξηση του επιτρεπόµενου κεφαλαίου κίνησης στα 300.000 ευρώ για τα εγγυηµένα δάνεια µέσω του ΠΑΑ, και, φυσικά, το Μέτρο για τα 50.000 ευρώ προς τους µικροκαλλιεργητές
Του Θεόδωρου Λάμπρου
([email protected])
Σε δέκα επί µέρους τροποποιήσεις συνοψίζονται οι κύριες αλλαγές που δροµολογούνται στον κανονισµό της ΚΑΠ, µε την ενδιάµεση αναθεώρηση που θα ανακοινώσει η Κοµισιόν στις 14 Μαΐου.
Σε αυτές περιλαµβάνονται η αύξηση του επιτρεπόµενου κεφαλαίου κίνησης στα 300.000 ευρώ για τα εγγυηµένα δάνεια µέσω του ΠΑΑ, και, φυσικά, το Μέτρο για τα 50.000 ευρώ προς τους µικροκαλλιεργητές.
Αναλυτικότερα οι δροµολογούµενες αλλαγές έχουν ως εξής:
- Χρηµατοδοτικά εργαλεία: Αύξηση του κεφαλαίου κίνησης στα 300.000 ευρώ για τα χρηµατοδοτικά εργαλεία, επιτρέπεται πλέον η επιλεξιµότητα στη χρηµατοδότηση του ΦΠΑ
- Καθεστώς µικροκαλλιεργητών: Αύξηση στα 2.500 ευρώ του επιτρεπόµενου ποσού άµεσων ενισχύσεων που µπορεί να λαµβάνει ο αγρότης και να είναι στο καθεστώς καλλιεργητών. Συνολική εξαίρεση από τη συµµετοχή τους στην αιρεσιµότητα (πράσινες υποχρεώσεις). Επιτρέπεται να συµµετέχουν κανονικά στις επιδοτήσεις των οικολογικών σχηµάτων.
- Νέοι αγρότες: Επιτρέπεται η χρηµατοδότηση µέσω του ΠΑΑ δαπανών για επενδύσεις συµµόρφωσης µε ενωσιακά πρότυπα.
- Βιολογική Γεωργία: Περισσότερες εξαιρέσεις από αιρεσιµότητες.
- Αποζηµιώσεις: Επιτρέπεται στα κράτη-µέλη να δηµιουργούν µέτρο αποζηµιώσεις αγροτών για φυσικές καταστροφές µε 2% (270 εκατ. για την Ελλάδα) του προϋπολογισµού της ΚΑΠ.
- ∆ιαχείριση ρίσκου: Επιτρέπεται πλέον η επιλογή για αποζηµίωση συγκεκριµένων οµάδων αγροτών (π.χ νέοι, νεοεισερχόµενοι) και συγκεκριµένων καλλιεργειών και περιοχών. ∆ηλαδή να γίνονται σαφείς διακρίσεις ανάλογα τις ανάγκες που προκύπτουν, χωρίς να υποχρεώνεται το κράτος-µέλος να επιλέγει το σύνολο των πληττόµενων για αποζηµίωση.
- Επιτόπιοι έλεγχοι: Η Επιτροπή προτείνει οι αγρότες να υποβάλλονται σε όχι περισσότερους από έναν έλεγχο συµµόρφωσης ετησίως. Ωστόσο, προειδοποιεί ότι αυτή η αλλαγή θα µπορούσε να «αποδυναµώσει τα συστήµατα διακυβέρνησης» και να µειώσει την «αποτρεπτική επίδραση των ελέγχων».
- Αγροπεριβαλλοντικά Μέτρα και Βιολογικά: Επιτρέπονται πληρωµές ανά Μονάδες Ζωικού Κεφαλαίου (ΜΖΚ) και ανά κυψέλη όπως γίνεται στα οικολογικά σχήµατα. Σηµειώνεται πως στα Βιολογικά του ΠΑΑ οι επιδοτήσεις έως σήµερα παρέχονται µε βάση τον αριθµό στρεµµάτων στα βοσκοτόπια σε αναλογία µε τις ΜΖΚ.
- Αιρεσιµότητες (πράσινες υποχρεώσεις για τη λήψη του τσεκ): Επιτρέπεται η µείωση των βοσκοτοπικών εκτάσεων κατά 7% (Πρότυπο GAEC 1). Επιτρέπεται η πληρωµή των αγροτών για τη ∆ιατήρηση πλούσιων σε άνθρακα εδαφών, όπως τυρφώνες και υγρότοποι (Πρότυπο GAEC 2).
- Στρατηγικά σχέδια: Παροχή µεγαλύτερης ευελιξίας στα κράτη µέλη για τη διαχείριση των στρατηγικών σχεδίων.
Μια τρίτη δέσµη µέτρων απλούστευσης θα έρθει στο τέλος του τρέχοντος έτους, και η οποία θα εστιάζει σε άλλους τοµείς πολιτικής όπως στην ενίσχυση της θέσης των αγροτών στην εφοδιαστική αλυσίδα, αλλά µέτρα για την αποτροπή πώλησης αγροτικών προϊόντων κάτω από το κόστος παραγωγής.
Σε κάθε περίπτωση όµως, οι αξιωµατούχοι των Βρυξελλών θα αξιολογήσουν και θα µελετήσουν για τον αντίκτυπο που πιθανόν να έχουν τέτοιου είδους µέτρα.
Νέα στρατηγική για τη γεωργία
Ανανέωση των γενεών
Επόµενο βήµα θα αποτελέσει το σχέδιο της Κοµισιόν για τους νέους αγρότες και κατά πόσο η γεωργία θα γίνει ξανά ελκυστική, καθώς σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία µόλις το 12% των αγροτών είναι κάτω των 40 ετών και πολλοί παλεύουν µε χαµηλά εισοδήµατα, γραφειοκρατία και ασταθείς αγορές.
Έτσι, σύµφωνα µε ανακοινώσεις του επιτρόπου Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν, το δεύτερο εξάµηνο του 2025, αναµένεται η παρουσίαση της στρατηγικής ανανέωσης των γενεών, η οποία θα περιλαµβάνει µέτρα για την αντιµετώπιση των εµποδίων που αντιµετωπίζουν οι νέοι που θέλουν να ασχοληθούν µε τη γεωργία, όπως η πρόσβαση στη γη, το κεφάλαιο και οι δεξιότητες. Η σχετική στρατηγική περιλαµβάνεται στο «Όραµα για τη Γεωργία και τα Τρόφιµα» και θα εφαρµοστεί στην επόµενη ΚΑΠ. Σηµειώνεται πως η Κοµισιόν τονίζει σχετικά ότι τα κράτη-µέλη θα πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγµατα από το εθνικό τους πλαίσιο ώστε να βοηθήσουν και εκτός ΚΑΠ στο να µπει «νέο αίµα» στον αγροτικό τοµέα τροποποιώντας για παράδειγµα το κληρονοµικό δίκαιο, το καθεστώς µισθώσεων, το καθεστώς για τις πωλήσεις αγροτικής γης κ.λπ.
