Δημόσια κόντρα με υψηλούς τόνους, παρασκηνιακές κινήσεις για ειρήνη και το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» στη μέση
Σε τροχιά αποκλιμάκωσης φαίνεται να κινούνται ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο Έλον Μασκ, έπειτα από τις τελευταίες ώρες έντονης δημόσιας αντιπαράθεσης, με αιχμή το «μεγάλο και όμορφο νομοσχέδιο» που προωθεί η κυβέρνηση Τραμπ στο Κογκρέσο.
Ο Τραμπ, μιλώντας τηλεφωνικά στο Politico την Πέμπτη, επιχείρησε να υποβαθμίσει τη σημασία της σύγκρουσης, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Όλα πάνε καλά, καλύτερα από ποτέ». Παράλληλα, επανέλαβε ότι τα ποσοστά δημοτικότητάς του βρίσκονται «στα υψηλότερα επίπεδα που είχε ποτέ».
Την ίδια ώρα, συνεργάτες του Λευκού Οίκου, οι οποίοι, σύμφωνα με πληροφορίες, προσπαθούσαν εδώ και μέρες να πείσουν τον πρόεδρο να μετριάσει τους δημόσιους χαρακτηρισμούς του για τον Μασκ ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση, έκλειναν για την Παρασκευή τηλεφωνική επικοινωνία με τον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία, με σκοπό την επίτευξη ειρηνικής διευθέτησης.

Αφορμή για την κλιμάκωση υπήρξε η στάση του Έλον Μασκ απέναντι στο νέο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης Τραμπ, που βρίσκεται υπό συζήτηση στη Γερουσία και περιλαμβάνει κεντρικά στοιχεία του προεδρικού προγράμματος, όπως φορολογικές ελαφρύνσεις και ενίσχυση της μεταναστευτικής επιβολής. Ο Μασκ άσκησε δριμεία κριτική, επικαλούμενος τις εκτιμήσεις ότι η υιοθέτηση του νομοσχεδίου θα εκτινάξει το δημοσιονομικό έλλειμμα κατά 2,4 τρισ. δολάρια.
Ο Τραμπ αρχικά απάντησε με οξύτητα μέσα από το Truth Social, όμως την Πέμπτη εμφανίστηκε πιο συγκρατημένος. «Δεν με πειράζει που ο Έλον στράφηκε εναντίον μου, αλλά θα έπρεπε να το έχει κάνει μήνες πριν», έγραψε, προσθέτοντας πως το νομοσχέδιο είναι «ένα από τα καλύτερα που έχουν παρουσιαστεί ποτέ στο Κογκρέσο» και καταλήγοντας με το σύνθημά του: «MAKE AMERICA GREAT AGAIN!».
Στο παρασκήνιο, επιχειρηματικές και πολιτικές προσωπικότητες κινήθηκαν για να γεφυρώσουν το χάσμα. Ο διαχειριστής hedge fund Μπιλ Άκμαν έγραψε στην πλατφόρμα X: «Υποστηρίζω τον @realDonaldTrump και τον @elonmusk και πιστεύω ότι πρέπει να συμφιλιωθούν προς όφελος της μεγάλης μας χώρας». Ο Μασκ απάντησε λακωνικά αλλά χαρακτηριστικά: «Δεν έχεις άδικο».
Παρά τη φαινομενική δημόσια ρήξη, οι ενδείξεις συμφιλίωσης δείχνουν ότι ο Λευκός Οίκος αναζητά σταθερότητα και ενότητα στην πολιτική του γραμμή ενόψει της μάχης για την ψήφιση του νομοσχεδίου, ενώ ο Μασκ, αν και διαφωνεί, δείχνει διατεθειμένος να διατηρήσει διαύλους επικοινωνίας με την κυβέρνηση.
Η σύγκρουση των δύο ισχυρών ανδρών, που αντανακλά την εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στην πολιτική εξουσία και την επιχειρηματική επιρροή, αποτελεί κλιμάκωση της διαφωνίας τους γύρω από ένα νομοσχέδιο δαπανών των Ρεπουμπλικανών, το οποίο ο Μασκ είχε επικρίνει έντονα τις περασμένες εβδομάδες. Αν και μέχρι πρότινος απέφευγαν τις ευθείες συγκρούσεις, εχθές, Πέμπτη οι δύο άνδρες εγκατέλειψαν κάθε αυτοσυγκράτηση και αντάλλαξαν «σκληρά σχόλια» σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Σε μία από τις πιο σοκαριστικές στιγμές αυτής της κόντρας, ο Μασκ έγραψε στην πλατφόρμα X ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν έδωσε ποτέ στη δημοσιότητα τους φακέλους του Τζέφρι Έπσταϊν επειδή περιλαμβάνουν το όνομα του ίδιου του προέδρου. Αργότερα κοινοποίησε ανάρτηση που ζητούσε την απομάκρυνση του Τραμπ από τα καθήκοντά του και προειδοποιούσε ότι οι δασμοί του θα οδηγήσουν την οικονομία σε ύφεση.
Λίγες ώρες αργότερα ο Μασκ αναπαρήγαγε βίντεο που έδειχνε τον Ντόναλντ Τραμπ να διασκεδάζει σε πάρτι με τον Τζέφρι Έπσταϊν.
«Ώρα να ρίξουμε τη μεγάλη βόμβα: ο Ντόναλντ Τραμπ περιλαμβάνεται στους φακέλους του Έπσταϊν. Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος που δεν έχουν δημοσιοποιηθεί. Καλή σου μέρα, DJT!» έγραψε ο Μασκ, λίγη ώρα αφού ο Αμερικανός πρόεδρος απείλησε να κόψει τις επιδοτήσεις προς τις εταιρείες του, επισημαίνοντας ότι μια τέτοια κίνηση θα «εξοικονομούσε δισεκατομμύρια» στην αμερικανική κυβέρνηση.
Οι δηλώσεις των δύο «πρώην φίλων» φαίνεται να αποκαλύπτουν την «εργαλειακή» φύση της σχέσης τους, παρά τους ισχυρισμούς του Λευκού Οίκου περί ιδεολογικής ταύτισης, σχολιάζει ο Guardian για τις πρόσφατες εξελίξεις.
Η κόντρα στα social media έχει προκαλέσει πλήθος σχολίων από πολιτικούς και άλλες δημόσιες προσωπικότητες στις ΗΠΑ. Ρεπουμπλικανοί πολιτικοί στρέφονται κατά του Μασκ αποκαλώντας παιδιάστικη τη στάση του, ενώ θέση πήρε και η δεξιά συγγραφέας Άσλεϊ Σεν Κλερ, μητέρα του 14ου γνωστού παιδιού του Μασκ, η οποία τον έχει μηνύσει για διατροφή. «Πες μου αν θες καμιά συμβουλή χωρισμού», έγραψε σε ανάρτησή της απευθυνόμενη στον Αμερικανό πρόεδρο.
Οι μετοχές της Tesla κατέρρευσαν σχεδόν κατά 15% το απόγευμα της Πέμπτης, με τη «βουτιά» να συμπίπτει χρονικά με τις δηλώσεις του Τραμπ. Αν και η SpaceX δεν είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, οι μετοχές ανταγωνιστικών εταιρειών εκτοξεύτηκαν.
Πώς ξέσπασε η «καταιγίδα»
Εδώ και αρκετές εβδομάδες, ο Μασκ επέκρινε το νομοσχέδιο δαπανών της αμερικανικής κυβέρνησης, επικαλούμενος τις εκτιμήσεις του ανεξάρτητου Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου, σύμφωνα με τις οποίες θα προσθέσει 2,4 τρισ. δολάρια στο έλλειμμα μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Οι σκληροί χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιούσε ο μεγιστάνας της Τεχνολογίας για το νομοσχέδιο (όπως «αηδιαστικό έκτρωμα») ενόχλησαν έντονα τον Τραμπ, ο οποίος εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του από το Οβάλ Γραφείο, ενώπιον του καγκελάριου της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς. Ειρωνεύτηκε τον μώλωπα που υπήρχε στο πρόσωπο του Μασκ κατά την τελευταία τους συνάντηση, με εκείνον να τον ρωτά γιατί δεν τον κάλυψε. «Έβλεπες έναν άνθρωπο που ήταν πολύ χαρούμενος να στέκεται πίσω από το Οβάλ Γραφείο, ακόμη και με μαυρισμένο μάτι. Του είπα, θες λίγο μέικαπ; Μου λέει, όχι, δεν νομίζω. Ενδιαφέρον», είπε ο Τραμπ. «Είχαμε σπουδαία σχέση με τον Έλον. Δεν ξέρω αν θα έχουμε πια.»
Στη συνέχεια ο Τραμπ πέρασε σε πιο σκληρές επιθέσεις, κατηγορώντας τον Μασκ πως στράφηκε εναντίον του νομοσχεδίου μόνο και μόνο επειδή δεν ευνοεί την Tesla. Ακύρωσε μάλιστα και τον διορισμό του «εκλεκτού» του Μασκ για τη διοίκηση της NASA. «Είμαι πολύ απογοητευμένος από τον Έλον», είπε ο Τραμπ. «Αρχικά δεν είχε κανένα πρόβλημα (με το νομοσχέδιο). Ξαφνικά απέκτησε, και αυτό συνέβη μόνο όταν έμαθε ότι κόβουμε την εντολή για τα ηλεκτρικά οχήματα.»
Ο Μασκ πέρασε αμέσως στην αντεπίθεση. Λίγα λεπτά αφότου οι δηλώσεις του Τραμπ κυκλοφόρησαν στο X, ο Μασκ κατηγόρησε τον πρόεδρο ότι λέει ψέματα και ότι δείχνει αχαριστία, δεδομένου ότι ξόδεψε εκατομμύρια για να τον βοηθήσει να εκλεγεί.
«Χωρίς εμένα, ο Τραμπ θα είχε χάσει. Οι Δημοκρατικοί θα είχαν την πλειοψηφία στη Βουλή και η Γερουσία θα ήταν 51-49 υπέρ τους», έγραψε. Και συμπλήρωσε: «Πόση αχαριστία.»
Η αντίληψη πως η συμβολή του Μασκ ήταν καθοριστική για την επανεκλογή του Τραμπ αποτελεί ένα ευαίσθητο ζήτημα για τον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος είχε σπεύσει να δηλώσει στο παρελθόν ότι οι οικονομικές ενισχύσεις του Μασκ δεν έπαιξαν ρόλο στη νίκη του στην Πενσιλβάνια.
Ο Τραμπ απάντησε μέσω Truth Social ότι είχε αποπέμψει τον Μασκ από ρόλο συμβούλου επειδή η παρουσία του στον Λευκό Οίκο είχε αρχίσει να κουράζει. Ο Μασκ ανταπάντησε: «Ένα τόσο προφανές ψέμα. Τόσο θλιβερό.»
Λιγότερο από μισή ώρα αργότερα, ο Μασκ δημοσίευσε το tweet για τον Έπσταϊν, ίσως σε μια απόπειρα να στρέψει το κοινό του κινήματος MAGA εναντίον του Αμερικανού προέδρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο ίδιος ο Μασκ, όσο και ο Τραμπ, είχαν φωτογραφηθεί στο παρελθόν με την Γκισλέιν Μάξγουελ – πρώην σύντροφο του Επστάιν – σε πάρτι το 2014. Η Μάξγουελ καταδικάστηκε το 2021 για τη συμμετοχή της στο κύκλωμα εμπορίας ανηλίκων.
Σε μία από τις τελευταίες του αναρτήσεις, που ίσως αποκαλύπτει τις μελλοντικές του βλέψεις στην πολιτική, ο Μασκ διεξάγει «γκάλοπ» στην πλατφόρμα του, διερευνώντας αν θα ήταν καλή ιδέα να δημιουργηθεί ένα νέο κόμμα που να εκφράζει ιδεολογικά το 80% των πολιτών που βρίσκονται στον μεσαίο χώρο.
Οι υπαινιγμοί του Μασκ αλλά και οι απειλές του Τραμπ φαίνεται πως βάζουν οριστικό τέλος σε μια αμοιβαία επωφελή συνεργασία, που κράτησε περισσότερο απ’ όσο περίμεναν αρκετοί Δημοκρατικοί και κύκλοι γύρω από τον Τραμπ. Ο Μασκ ξόδεψε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια υπέρ της εκστρατείας επανεκλογής του Τραμπ μέσω της ειδικά συσταθείσας America PAC, που χρηματοδότησε μεγάλο μέρος της επιχείρησης πόρτα-πόρτα – αν και ο πραγματικός αντίκτυπος αυτής της εκστρατείας παραμένει ασαφής.
ΠΗΓΗ: protothema.gr