Παραδόθηκε από την διαΝΕΟσις η ολιστική αναπτυξιακή μελέτη
*Στα χέρια του υφυπουργού στον Πρωθυπουργό, Αρμόδιο για Θέματα Κρατικής Αρωγής και Αποκατάστασης από Φυσικές Καταστροφές η μελέτη: «ΗΛΕΙΑ 2030:Ανασυγκρότηση με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία»
* Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων και δράσεων του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Ηλείας ανέρχεται σε 1.834.399.000 ευρώ και θα υλοποιηθούν σε βάθος 10ετίας
Παραδόθηκε χθες ολόκληρη η ολιστική αναπτυξιακή μελέτη της διαΝΕΟσις για την ανασυγκρότηση της Π.Ε. Ηλείας με τίτλο «ΗΛΕΙΑ 2030: Ανασυγκρότηση με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία» στον Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό, Αρμόδιο για Θέματα Κρατικής Αρωγής και Αποκατάστασης από Φυσικές Καταστροφές, κ. Χρήστο Τριαντόπουλο. Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων και δράσεων του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Ηλείας με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία σε βάθος δεκαετίας ανέρχεται σε 1.834.399.000 ευρώ.
Η εκπόνησή της μελέτης έγινε από επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με επικεφαλής τον Καθηγητή Περιφερειακής Ανάπτυξης κ. Γιώργο Πετράκο. Στόχος της, είναι η ολιστική, ισόρροπη και μακροχρόνια ανάπτυξη της περιοχής και το περιεχόμενό της διαρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες: της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας.
Κατά τη παράδοση της μελέτης ο Υφυπουργός κ. Τριαντόπουλος δήλωσε: «Αμέσως μετά την κατάσβεση των μεγάλων πυρκαγιών που έπληξαν την Ηλεία και ιδιαίτερα την Αρχαία Ολυμπία το καλοκαίρι του 2021, η Κυβέρνηση εφάρμοσε μία συνεκτική δέσμη μέτρων, η οποία βασίστηκε σε τρεις βασικούς άξονες: τη στήριξη των πληγέντων, την αποκατάσταση των ζημιών και τη μακρόπνοη ανάπτυξη της περιοχής μέσα από έναν συγκροτημένο σχεδιασμό. Όσον αφορά τον τελευταίο άξονα, τον περασμένο Ιούνιο υπογράψαμε με τον Γενικό Διευθυντή της διαΝΕΟσις, κ. Διονύση Νικολάου, μνημόνιο συνεργασίας με σκοπό τη συμβολή της διαΝΕΟσις στον σχεδιασμό της οικονομικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης της Ηλείας με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία.
Η διαΝΕΟσις παραδίδει τον καρπό αυτής της προσπάθειας. Πρόκειται για ένα κείμενο που μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για να τεθεί η περιοχή σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης, μέσα από την αξιοποίηση των πλούσιων συγκριτικών πλεονεκτημάτων της. Σε αυτό το κείμενο αποτυπώνονται για πρώτη φορά, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή, αλλά και λύσεις για την αντιμετώπισή τους και ως εκ τούτου αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο και αποτελεσματικό εργαλείο στα χέρια της Ελληνικής Κυβέρνησης, ενώ θέτει τις βάσεις ώστε να εξασφαλιστεί μακροχρόνια οικονομική ευημερία στην περιοχή».
Ο Γενικός Διευθυντής της διαΝΕΟσις κ. Νικολάου με τη σειρά του, υπογράμμισε: «Tο σχέδιο είναι oλιστικό, με την έννοια ότι η ανάπτυξη που στοχεύει ξεπερνά τα στενά αριθμητικά όρια μιας οικονομικής μεγέθυνσης και εμπεριέχει κρίσιμα ποιοτικά στοιχεία όπως την οικονομική βιωσιμότητα, την προστασία και τον σεβασμό του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής. Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο, διότι έχει καταρτισθεί από ακαδημαϊκούς και επιστήμονες εγνωσμένου κύρους και έχει εμπλουτισθεί με το πνεύμα διεθνών καλών πρακτικών.
Είναι ρεαλιστικό γιατί όλα τα προτεινόμενα έργα και δράσεις είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία, προτάσεις της τοπικής κοινωνίας και αποτελούν διαχρονικά ανεκπλήρωτα αιτήματα κρίσιμα για την ανάδειξη και την προβολή της περιοχής. Επιπλέον, ορίζει προτεραιότητες, προτείνει μηχανισμούς υλοποίησης τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε τοπικό επίπεδο και συνοδεύεται από λεπτομερή προϋπολογισμό ανά έργο και δράση σε βάθος δεκαετίας, γιατί προφανώς παραλείψεις και στρεβλώσεις περασμένων δεκαετιών δεν μπορούν να θεραπευθούν σε συντομότερο χρόνο. Ένα τέτοιο σχέδιο ανάπτυξης μπορεί να δώσει ελπίδα. Είναι αποτέλεσμα συνολικής δουλειάς, περιέχει το όραμα των κατοίκων της περιοχής και έχει την απαιτούμενη επιστημονική τεκμηρίωση ώστε να υλοποιηθεί με τη συνεργασία και την υποστήριξη όλων μας απρόσκοπτα. Η ανάπτυξη της περιοχής είναι υπόθεση όλων μας».
Όραμα
Αξιοποίηση του ιστορικού και πολιτιστικού πλούτου και του οικουμενικού χαρακτήρα της Αρχαίας Ολυμπίας και της Ηλείας και ανάδειξη του σε ένα ελκυστικό παγκόσμιο προορισμό πολλαπλών μορφών τουρισμού και διαμονής, συνδεδεμένων με ένα σύγχρονο και εξωστρεφές παραγωγικό σύστημα το οποίο προσφέρει κοινωνική ευημερία και ανάπτυξη για όλους τους κατοίκους, με σεβασμό προς τη φύση και σε αρμονία με το περιβάλλον.
Στρατηγική ανάπτυξης
Η αναπτυξιακή στρατηγική επιδιώκει την αξιοποίηση της παγκοσμίου εμβέλειας πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής ως καταλύτη για την δημιουργία ενός νέου βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης, το οποίο θα συνδυάζει την τουριστική ανάπτυξη με την δημιουργία τοπικών αλυσίδων αξίας στην αγροδιατροφή και την εξωστρέφεια του παραγωγικού συστήματος, την προστασία και αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος, την ενίσχυση της πολιτιστικής δημιουργίας, την αναβάθμιση του οικιστικού πλέγματος, την ολοκλήρωση των απαραίτητων υποδομών και την προσέλκυση διεθνών πολιτιστικών και αθλητικών δρώμενων.
Οι επτά στόχοι
Οι επτά στόχους-πυλώνες επί των οποίων δομείται η φιλοσοφία και οι δραστηριότητες του προγράμματος είναι οι εξής:
1. Ανάδειξη της Αρχαίας Ολυμπίας και της Ηλείας σε ένα παγκόσμιο προορισμό τουρισμού που συνδέει τα μνημεία του πολιτισμού και της φύσης με τα εθνικά και διεθνή πολιτιστικά δίκτυα και την πολιτιστική οικονομία.
2. Εκσυγχρονισμός και εξωστρέφεια του παραγωγικού συστήματος και σύνδεση του τουρισμού με τον πολιτισμό, την γεωργία και την μεταποίηση
3. Βελτίωση και αναβάθμιση της προσβασιμότητας και των υποδομών
4. Αξιοποίηση και προστασία του περιβάλλοντος
5. Βελτίωση του χωρικού πλαισίου οργάνωσης των κοινωνικών και παραγωγικών δραστηριοτήτων
6. Ενίσχυση της ποιότητας και της συνοχής του ανθρώπινου δυναμικού
7. Ενίσχυση του συστήματος διακυβέρνησης για την υλοποίηση του προγράμματος ανασυγκρότησης
Για κάθε ένα από τους παρα πάνω πυλώνες, προβλέπονται επί μέρους στόχοι και δράσεις, που περιληπτικά αναφέρονται παρακάτω.
- Στόχος 1: Ανάπτυξη της Αρχαίας Ολυμπίας και Ηλείας
Α) Αρχαία Ολυμπία
Το ειδικό βάρος και η παγκόσμια εμβέλεια των μνημείων και του μηνύματος το οποίο εκπέμπουν, καθιστούν την Αρχαία Ολυμπία ειδική περίπτωση εθνικής σημασίας και προτεραιότητας. Συνεπώς, οι αναπτυξιακές προτεραιότητες της περιοχής, δεν μπορεί παρά να αποτελούν εθνικές προτεραιότητες.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνονται τα εξής έργα και δράσεις:
1. Δημιουργία Πολυχώρου Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού
2. Δημιουργία Πολυδύναμου Αθλητικού Κέντρου
3. Δημιουργία Λεωφόρου Ολυμπιονικών (κατ’ αντιστοιχία του HallofFame) στο πλαίσιο ενός Παγκόσμιου Πάρκου Ολυμπιονικών
4. Δημιουργία ενός βωμού εντός (κατά προτίμηση) ή εκτός του αρχαιολογικού χώρου, όπου θα καίει άσβεστος η Ολυμπιακή Φλόγα
5. Δημιουργία ενός διαδραστικού ψηφιακού openmall εγκατεστημένου στην Αρχαία Ολυμπία, όπου ο επισκέπτης θα μπορεί σε συνθήκες augmented και virtualreality να περιηγηθεί στους χώρους της Αρχαίας Ολυμπίας
6. Διεξαγωγή ενός νέου θεσμού του Διεθνούς Φεστιβάλ της Αρχαίας Ολυμπίας σε θέματα που προάγουν την ιστορική κληρονομιά και το αθλητικό
7. Προσέλκυση αθλητικών, πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και άλλων δραστηριοτήτων όπως:
- Σύσταση μεταπτυχιακών, προγραμμάτων σπουδών στα επιστημονικά πεδία του Πολιτισμού, του Αθλητισμού, της Αρχαιολογίας, της Φιλοσοφίας, και των Διεθνών Σπουδών
- Διοργάνωση ετήσιων ή τετραετών (παράλληλα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες) αθλητικών εκδηλώσεων εθνικής και διεθνούς κλίμακας σε συνεργασία με τη Γ.Γ. Αθλητισμού, τις Αθλητικές Ομοσπονδίες και τη Δ.Ο.Ε.
- Σχεδιασμός και η διοργάνωση εκδηλώσεων πολιτιστικού περιεχομένου εθνικής και διεθνούς κλίμακας, όπως η “Ολυμπιάδα Ποίησης”
- Διοργάνωση του OlympiaSummit (κατ’ αντιστοιχία με το DavosSummit) κάθε χρόνο στην Αρχαία Ολυμπία
- Λειτουργία ινστιτούτου επιμόρφωσης διοικητικών αθλητικών στελεχών με έδρα την Αρχαία Ολυμπία
8. Διοργάνωση Ολυμπιάδας Τεχνών
9. Διεθνοποίηση του φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για παιδιά και νέους.
10. Προστασία Αρχαιολογικών Χώρων από φυσικές καταστροφές
11. Ενίσχυση προσβασιμότητας και μεταφορικών υποδομών
Στο πλαίσιο αυτών των έργων, έχει ιδιαίτερη σημασία για την Αρχ. Ολυμπία:
- Η αναβάθμιση της οδικής σύνδεσης με τον αυτοκινητόδρομο Πάτρα – Πύργος – Καλαμάτα
- Η αναβάθμιση του οδικού άξονα Αρχαία Ολυμπία – Βυτίνα – Τρίπολη
- Η αναβάθμιση της σύνδεσης Αρχαία Ολυμπία – Ανδρίτσαινα – Ναός Επικούριου Απόλλωνα και
- Η σύνδεση της Αρχαίας Ολυμπίας με το θαλάσσιο μέτωπο στο ύψος του Καϊάφα
12. Ενίσχυση των αστικών υποδομών και βελτίωση ποιότητας αστικού περιβάλλοντος
- Διαμόρφωση της εισόδου της Αρχ. Ολυμπίας με τρόπο που να σηματοδοτεί ότι ο επισκέπτης εισέρχεται σε ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς
- Αστική ανάπλαση και αισθητική αναβάθμιση του οικιστικού πλέγματος της Αρχ. Ολυμπίας, δίκτυα κοινής ωφελείας και συστήματα έξυπνης πόλης
- Ολοκλήρωση και επέκταση σχεδίου πόλης και οικισμού Δρούβα
- Διεθνής διαγωνισμός για ανάδειξη του Ολυμπιακού Τοπίου
- Αρχιτεκτονική αναβάθμιση προσόψεων αγοράς
Β) Ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς και αξιοποίηση των μνημείων και του πολιτιστικού κεφαλαίου της περιοχής : Αρχαία Ολυμπία – Αρχαία Ήλις – Επικούρειος Απόλλων
Σχεδιασμός και προγραμματισμός ενός ολοκληρωμένου δικτύου πολιτιστικών διαδρομών που θα ενώνει όλες τις περιοχές πολιτιστικού ενδιαφέροντος με κέντρο την Αρχαία Ολυμπία.
Στο πλαίσιο αυτό είναι σημαντικό να προωθηθούν τα παρακάτω έργα:
1. Αποκατάσταση του Ναού του Επικούριου Απόλλωνα
2. Επέκταση των ανασκαφών στην Αρχαία Ήλιδα
3. Διαμόρφωση και αξιοποίηση του μονοπατιού εκεχειρίας
4. Εφαρμογή, σύγχρονων ψηφιακών τρόπων προβολής των πολιτιστικών μνημείων όπως:
- Δημιουργία χώρων τρισδιάστατης ψηφιακής αναπαράστασης για επιτόπιους επισκέπτες αρχαιολογικών χώρων και μουσείων
- Παροχή ψηφιακών πληροφοριών στους επιτόπιους επισκέπτες μουσείων μέσω των BluetoothBeacons συσκευών
- Προβολή πολιτιστικών χώρων, διαδρομών και πολιτιστικών δράσεων σε ενιαία πλατφόρμα και εφαρμογές
5. Αξιοποίηση του κάστρου Χλεμούτσι
6. Αξιοποίηση αδρανών ιστορικών κελυφών
7. Κατασκευή Λαογραφικού Μουσείου Μαύρης Σταφίδας στον Πύργο
- Στόχος 2: Ενίσχυση της ποιότητας, του εκσυγχρονισμού και της εξωστρέφειας του παραγωγικού συστήματος
A) Ο Πρωτογενής τομέας έχει μεγάλη σημασία για την Ηλεία καθώς συμμετέχει στην διαμόρφωση του ΑΕΠ κατά 23,5% (2019), μέγεθος που είναι το μεγαλύτερο στην χώρα και υπερ-πενταπλάσιο από τον εθνικό μέσο όρο.
Οι αναπτυξιακές προτάσεις είναι:
1. Ίδρυση Γεωργικής Σχολής
2. Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση υποδομών άρδευσης (ΤΟΕΒ)
3. Δημιουργία Πρότυπου Αγροκτήματος για την αναβάθμιση υφιστάμενων και ένταξη νέων καλλιεργειών
4. Αξιοποίηση τοπικών ποικιλιών – Προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ
5. Δημιουργία Ομάδων Παραγωγών
6. Εξασφάλιση διαδικασιών προσέλκυσης ξένου εργατικού δυναμικού
7. Αξιοποίηση δυνατοτήτων για παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ (Ενεργειακές κοινότητες, βιομάζα, γεωθερμία)
8. Ενίσχυση του αγροτουρισμού
9. Ενίσχυση νέων αγροτών
10. Αξιοποίηση διαθέσιμης έκτασης στην Φολόη για καλλιέργειες
Β)Μεταποίηση
1. Επιχειρηματικά Πάρκα και βιομηχανικές υποδομές
2. Κέντρο Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας
3. Ψηφιακός εκσυγχρονισμός επιχειρήσεων
4. Δημιουργία Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας και Πιστοποίησης τοπικών προϊόντων
5. Πιστοποίηση και σήμανση των τοπικών προϊόντων
6. Προώθηση της “πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας”
7. Ενίσχυση της νεανικής και νεοφυούς επιχειρηματικότητας
Γ) Εναλλακτικές μορφές τουρισμού
Σκοπός είναι η ανάπτυξη του τουρισμού που δε θα περιορίζεται στο μοντέλο “ήλιος-θάλασσα”. Είναι ανάγκη να διαμορφωθεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική προώθησης που θα δημιουργεί νέα τουριστικά προϊόντα, θα βελτιώνει τα ήδη υπάρχοντα και θα δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες στον επισκέπτη για νέες εμπειρίες όπως:
1. Αρχαιολογικός τουρισμός. Κύρια σημεία ανάδειξης και προώθησης είναι το τρίπολο Αρχαία Ολυμπία – Αρχαία Ήλιδα – Ναός Επικούριου Απόλλωνα.
2. Πολιτιστικός τουρισμός, αξιοποιώντας όλο το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής: αρχαιολογικό, μεσαιωνικό, βυζαντινό, ρωμαϊκό κλπ.
3. Ιαματικός θερμαλιστικός και τουρισμός ευεξίας(Κυλλήνη και Καϊάφα)
4. Περιπατητικός και φυσιολατρικός τουρισμός. Απαιτείται βελτίωση των υποδομών και προώθηση της πληθώρας εναλλακτικών δραστηριοτήτων αναψυχής όπως βάδισμα, τρέξιμο, ποδηλασία κλπ.
Προτείνονται οι ακόλουθες υπό-δράσεις (ενδεικτικά):
- Δημιουργία πάρκου στο Δέλτα του Αλφειού
- Δημιουργία δικτύου μονοπατιών στο δάσος Στροφυλίας και στην περιοχή Αλυκές Λεχαινών
- Δημιουργία δικτύου μονοπατιών και ποδηλατικών διαδρομών στην Λίμνη Καϊάφα
5. Δημιουργία ποδηλατοδρόμων σε κεντρικά σημεία των πόλεων της Ηλείας αλλά και σε περιοχές φυσικού κάλλους
6. Αγροτουρισμός (ελαίας, αμπέλου, σταφίδας κλπ).
7. Γαστρονομικός τουρισμός
8. Αθλητικός τουρισμός
9. Τουρισμός τρίτης ηλικίας
10. Θρησκευτικός τουρισμός
11. Δημιουργία Καταδυτικού Πάρκου στη βυθισμένη πόλη της Αρχαίας Φειάς –Κατάκολο
12. Πρωτόκολλο συνεργασίας ξενοδοχείων και τοπικών κοινωνιών για σύνθετες εμπειρίες τουρισμού
- Στόχος 3. Υποδομές
Αναμφίβολα, σημαντικό ρόλο στην προώθηση του στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης της Ηλείας θα διαδραματίσουν οι υποδομές μεταφορικών, ενεργειακών και ευρυγωνικών δικτύων.
1. Εκτελούμενα έργα
Στην περιοχή εκτελούνται ή βρίσκονται σε στάδιο μελετών έργα υποδομών όπως ο αυτοκινητόδρομος «Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα», το σιδηροδρομικό δίκτυο «Πάτρα – Πύργος – Καλαμάτα», η σιδηροδρομική σύνδεση Λιμένα Κατακόλου – Αρχαίας Ολυμπίας, το οδικό δίκτυο «Κατάκολο – Πύργος – Αρχαία Ολυμπία.
Αποτελεί προτεραιότητα η ολοκλήρωση αυτών των έργων τα οποία με τις υπόλοιπες δράσεις της παρούσας μελέτης θα αναβαθμίσουν τις προοπτικές ανάπτυξης της Ηλείας.
2. Σύνδεση Αρχ. Ολυμπίας με Ναό Επικούριου Απόλλωνα και Μεγαλόπολη
3. Σύνδεση Αρχ. Ολυμπίας – Θάλασσας
4. Βελτίωση λιμενικών υπηρεσιών κρουαζιέρας λιμένα Κατακόλου
5. Ανάπτυξη υποδομών τουρισμού αναψυχής
6. Βελτίωση λιμενικών επιβατικών και εμπορευματικών υπηρεσιών λιμένα Κυλλήνης
7. Ίδρυση και λειτουργία υδατοδρομίων (Κυλλήνη- Κατάκολο)
8. Αναβάθμιση αεροδρομίου Αράξου
9. Έναρξη λειτουργίας αεροδρομίου Επιταλίου για την προσέλκυση τουριστών υψηλού εισοδήματος.
10. Ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων και αναβάθμιση δικτύων κινητής τηλεφωνίας
11. Αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Δημοτική Ενότητα Λασιώνος)
12. Επανασχεδιασμός δικτύου φυσικού Αερίου
- Στόχος 4: Αξιοποίηση και Προστασία Περιβάλλοντος
1. Απορρύπανση επιβαρυμένων υδάτινων πόρων – Κυλλήνιος Κόλπος
2. Δράσεις προστασίας και ανάδειξης περιοχών NATURA
3. Δράσεις για την περιοχή του Δέλτα και των εκβολών του Αλφειού
4. Δράσεις για την περιοχή Φράγματος Πηνειού
5. Διαχείρισης Απορριμμάτων σύμφωνα με το εγκεκριμένο ΠΕΣΔΑ
6. Δράσεις για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής
7. Διερεύνηση της δυνατότητας επαναπλημμυρισμού της αποξηρανθείσας λίμνης Μουριάς
8. Ολοκλήρωση και βελτίωση βιολογικών καθαρισμών και δικτύων αποχέτευσης στους οικισμούς της Ηλείας
- Στόχος 5. Χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός
Η έλλειψη σύγχρονου πολεοδομικού σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο και χωροταξικού σχεδιασμού σε εθνικό επίπεδο δημιουργούν προβλήματα και αποθαρρύνουν τις επενδύσεις ενώ συμβάλουν στην άναρχη δόμηση, σε συγκρούσεις χρήσεων γης και αυθαίρετη δόμηση.
Έχουν προκηρυχθεί από το ΥΠΕΝ (μέσω του ΤΕΕ) οι διαγωνισμοί για τη σύνταξη μελετών των 5 πρώτων Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, μεταξύ των οποίων στους Δήμους Πύργου και Ήλιδας, που εντάσσονται στο Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης». Η μελέτη αφορά στο σχεδιασμό του παραλιακού μετώπου της Ηλείας και θα πρέπει να επανεξετάσει τις χρήσεις γης ώστε αυτές να είναι συμβατές με το μοντέλο της έξυπνης και αειφόρου ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό συνιστάται:
α) Παρακολούθηση της πορείας όλων των Ειδικών και Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και διαμόρφωση τεκμηριωμένων θέσεων κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης
β) Υλοποίηση στο Δήμο Αρχ. Ολυμπίας του εργαλείου “Περιοχή Ειδικών Χωροταξικών Παρεμβάσεων”. Προτείνεται, ειδικά για το Δήμο Αρχ. Ολυμπίας, η χρήση του εργαλείου το οποίο ονομάζεται «Περιοχή Ειδικών Χωροταξικών Παρεμβάσεων» (ΠΕΧΠ) και προβλέπεται από το ν.2742/1999 (άρθρο 11).
- Στόχος 6. Ανθρώπινο δυναμικό και συνοχή
Οι ανθρώπινοι πόροι είναι μακροχρόνια ο σημαντικότερος παράγοντας ανάπτυξης:
A) Πολιτικές δημογραφικής ανάκαμψης και ενίσχυσης της ελκυστικότητας της περιοχής όπως:
- Πρόγραμμα αποκατάστασης εγκαταλειμμένων παραδοσιακών κατοικιών σε οικισμούς με παραδοσιακά χαρακτηριστικά
- Δημιουργία κέντρου επιχειρηματικότητας και καινοτομίας
- Φορολογικά κίνητρα μετεγκατάστασης σε περιοχές που έχουν υποστεί φυσική καταστροφή
- Πρόγραμμα αξιοποίησης ακαλλιέργητων εκτάσεων από νέους αγρότες
- Κοινωνική κατοικία για εισαγόμενους εργάτες γης
- Υποστήριξη Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες
- Υποστήριξη Ρομά
- Ενίσχυση ανέργων και την προώθηση στην απασχόληση
- Υποστήριξη ευπαθών κοινωνικών ομάδων
- Δράσεις υποστήριξης ηλικιωμένων
Β) Υγεία: Σύστημα και Υποδομές
1. Αναδιοργάνωση των μονάδων υγείας και ανάπτυξη δικτύου συνεργασίας
μεταξύ τους, καθώς και με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Πάτρας.
2. Υποδομές Υγείας
- Βελτίωση κτιριακών εγκαταστάσεων των Δομών Υγείας
- Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση του υγειονομικού εξοπλισμού των Δομών Υγείας
- Κινητές μονάδες για παροχή υπηρεσιών υγείας με κατάλληλο εξοπλισμό
- Ειδικά κίνητρα σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για εγκατάσταση στην περιοχή
Γ) Εκπαίδευση
- Κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού σε ψηφιακές και νέες δεξιότητες
- Ίδρυση Γεωργικής Σχολής
- Δομές/πρόγραμμα για Τουριστική εκπαίδευση εργαζομένων
- Ίδρυση δημιουργικών εργαστηρίων (creativecamps)
- Εκσυγχρονισμός και βελτίωση υλικοτεχνικής υποδομής και κτιριακών εγκαταστάσεων Δομών Διά Βίου Μάθησης και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
- Ανάπτυξη προγραμμάτων αθλητισμού και ολυμπιακού ιδεώδους
- Στόχος 7. Υλοποίηση του Προγράμματος Ανασυγκρότησης και σύστημα διακυβέρνησης
Το κρίσιμο ζήτημα μετά την ολοκλήρωση του σχεδίου Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης είναι οι διαδικασίες χρηματοδότησης, υλοποίησης και παρακολούθησης των προτεινόμενων δράσεων και έργων.
Α) Σε κυβερνητικό επίπεδο:
1. Η μελέτη με τις προτεινόμενες δράσεις και τα προτεινόμενα έργα, όπως θα διαμορφωθούν στην τελική διαβούλευση, γίνεται αποδεκτή από το Υπουργικό Συμβούλιο η από τον αρμόδιο Υπουργό Ανάπτυξης.
2. Οι δράσεις και τα έργα εντάσσονται σε ΣΑΕ (Συλλογική Απόφαση Ένταξης) του Εθνικού προγράμματος Ανάπτυξης 2020-2025 σε έργο με τίτλο: «Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ηλείας με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία».
3. Συστήνεται με ΥΑ Επιτροπή Παρακολούθησης του Έργου στην οποία συμμετέχουν (μεταξύ άλλων) ο Υφυπουργός στο Πρωθυπουργό για θέματα ανασυγκρότησης, ο ΓΓ του ΠΔΕ/ΕΣΠΑ, ο Περιφερειάρχης ΔΕ, ο Δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας και ο Δήμαρχος Πύργου, ως εκπρόσωπος του Τοπικού Συμβουλίου Ανάπτυξης.
Β) Σε τοπικό επίπεδο:
1. Υπογράφεται Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ των Δήμων της Ηλείας με σκοπό την από κοινού υλοποίηση των έργων και δράσεων που ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο Δήμο και που αφορούν τη συμμετοχή τους σε Διαδημοτικούς Φορείς οι οποίοι κατά περίπτωση και κατά ανάθεση από τους εμπλεκόμενους Δημάρχους αναλαμβάνουν την υλοποίηση σημαντικού μέρους του αναπτυξιακού προγράμματος.
2. Συστήνεται Αναπτυξιακός Οργανισμός Ηλείας, όπως αυτός ορίζεται στο Ν4674/20 ως φορέας Διαδημοτικής συνεργασίας για την υλοποίηση σημαντικού μέρους του αναπτυξιακού προγράμματος.
3. Συστήνεται Οργανισμός Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (Destination Management Organization – DMO) με βάση το Ν4875/21 ως φορέας συνεργασίας της Αυτοδιοίκησης με φορείς του πολιτισμού και του τουρισμού
4. Συστήνεται Τοπικό Συμβούλιο Ανάπτυξης της Ηλείας, το οποίο αποτελείται από τους Δημάρχους της Ηλείας, τον Αντιπεριφερειάρχη, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Αναπτυξιακού Οργανισμού και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του DMO. Το Συμβούλιο έχει ως σκοπό, την παρακολούθηση της υλοποίησης του προγράμματος ανάπτυξης, το συντονισμό των δράσεων, την επικοινωνία με τα άλλα δύο επίπεδα διοίκησης και κυρίως με την Επιτροπή Παρακολούθησης του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος και την παρέμβαση όπου απαιτείται για την ομαλή υλοποίηση των έργων.
Προϋπολογισμός δράσεων
Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων – δράσεων του Προγράμματος σε βάθος δεκαετίας ανέρχεται σε 1.834.399.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 430.850.000 ευρώ είναι δυνατόν να προέλθουν από ιδιωτική συμμετοχή στα μεγάλα έργα οδικών και σιδηροδρομικών υποδομών. Ο προϋπολογισμός αφορά σε έργα – δράσεις τα οποία θα υλοποιηθούν σε περίοδο 10 ετών και, όπως τεκμηριώνεται με βάση τον πληθυσμό της περιοχής, την ανάγκη σύγκλισης προς άλλες συγκεκριμένες περιοχές αλλά και της Εθνικής σημασίας της Αρχ. Ολυμπίας, είναι δίκαιος και απολύτως εφικτός στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων της χώρας. Η υλοποίηση του προγράμματος αναμένεται να είναι επωφελής όχι μόνο για την Ηλεία αλλά και για ολόκληρη την Πελοπόννησο.
Το μεγαλύτερο μέρος των έργων – δράσεων, ύψους δημόσιας δαπάνης 842.129.400 ευρώ εκτιμάται ότι θα υλοποιηθεί στην περίοδο 2023-27, κατά την οποία η Χώρα διαθέτει ιδιαίτερα σημαντικούς πόρους που ξεπερνούν τα 90 δις ευρώ. Το υπόλοιπο μέρος του Προγράμματος, ύψους δημόσιας δαπάνης 561.419.600 ευρώ θα υλοποιηθεί σε δεύτερη φάση την περίοδο 2028-33, κατά την οποία η χώρα αναμένεται να διαθέτει σημαντικούς πόρους για τη χρηματοδότηση της αναπτυξιακής διαδικασίας που ξεπερνούν τα 40 δις ευρώ.
