Αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, η Τρίπολη υπήρξε στόχος των Επαναστατών. Ο Κολοκοτρώνης πίστευε ότι η πτώση της θα είχε τεράστιες συνέπειες για την πορεία των επιχειρήσεων και για το ηθικό των Ελλήνων. Στην Τριπολιτσά είχε την έδρα του ο Μόρα – Βαλεσί, ο στρατιωτικός διοικητής της Πελοποννήσου με όλο το χαρέμι και τα πλούτη του, εκεί ζούσε ο μισός τουρκικός πληθυσμός της Πελ/σου και την υπερασπιζόταν σημαντικός αριθμός ενόπλων. Με λίγα λόγια ήταν μια επικίνδυνη τουρική εστία, που αν δεν εξουδετερωνόταν, θα ήταν μια διαρκής απειλή για την Επανάσταση.
Η πολιορκία της άρχισε τις πρώτες μέρες του Απρίλη του 1821. Αρχιστράτηγος ορίστηκε ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, αλλά ιθύνων νους της ήταν ο Κολοκοτρώνης, το σχέδιο του οποίου τηρήθηκε κατά γράμμα και ως προς τη στρατηγική διάταξη των Ελλήνων και ως προς τη συστηματική οχύρωση του ελληνικού στρατοπέδου. Ο Κολοκοτρώνης κατόρθωσε να εμπνεύσει θάρρος και αυτοπεποίθηση στους αγωνιστές, παρά τις αποτυχίες των πρώτων προσπαθειών. Μετά την τπώση των γύρω περιοχών –Βαλτέσι, Βέρβενα, Δολιανά, Αγιος Σώστης – ο αποκλεισμός έγινε στενότερος.
Επειδή οι 30.000 πολιορκημένοι Τούρκοι πιέζονταν από πείνα και δίψα, άρχισαν διαπραγματεύσεις, που ναυάγησαν. Τελικά στις 23 Σεπτεμβρίου 1821 στις εννέα η ώρα το πρωϊ –σύμφωνα με τον Τρικούπη- πενήντα άντρες, με δική τους πρωτοβουλία, ανέβηκαν στο τείχος πατώντας ο ένας στους ώμους του άλλου, άνοιξαν την πύλη και ύψωσαν την ελληνική σημαία. Οι Τούρκοι σήμαναν συναγερμό, οι Ελληνες άνοιξαν κι άλλες πύλες, κι όρμησαν όλοι μέσα στην πόλη, την οποία κυρίεψαν ύστερα από εξάμηνη πολιορκία.
Η σφαγή που ακολούθησε ήταν τρομακτική. Επί τρείς ημέρες οι Ελληνες σφαγίαζαν ανελέητα, έκαιγαν και λεηλατούσαν. Μάταιες ήταν οι προσπάθειες των αρχηγών να σταματήσουν. Οι περισσότεροι ιστορικοί θεωρούν ως κύριο αίτιο της σφαγής που ακολούθησε την άλωση της Τριπολιτσάς, τις βαρβαρότητες των Τούρκων εναντίον των Ελλήνων κατά τη μακρά περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Και ο Παπαρρηγόπουλος γράφει: «Η ανωφελής και ανηλεής σφαγή ημπορεί ίσως να εξηγηθεί εκ του προαιωνίου μεταξύ των δύο φυλών και θρησκειών πάθους, αλλά να δικαιολογηθεί δεν επιτρέπεται». Υπολογίζεται ότι θανατώθηκαν 2.000 Εβραίοι και πολλές χιλιάδες Τούρκοι. Ο Τρικούπης θεωρεί ότι κάθε λαός που είναι υποδουλωμένος για πολλά χρόνια «κινείται πάντοτε θηριωδώς κατά των δεσποτών του» και υποστηρίζει πως η ιστορία κάθε λαού έχει «σελίδας απανθρωπίας».
Ο Εθνικός μας ποιητής συγκλονισμένος από την άλωση αλλά και από τη βία και τη σφαγή που ακολούθησαν αφιερώνει τις στροφές 35-74 του Υμνου εις την Ελευθερία «…Ἀκούω κούφια τὰ τουφέκια,
ἀκούω σμίξιμο σπαθιῶν,
ἀκούω ξύλα, ἀκούω πελέκια,
ἀκούω τρίξιμο δοντιῶν.
Ἅ, τί νύκτα ἦταν ἐκείνη
ποὺ τὴν τρέμει ὁ λογισμός!
Ἄλλος ὕπνος δὲν ἐγίνει
πάρεξ θάνατου πικρός…»
Η πτώση της Τριπολιτσάς υπήρξε αποφασιστική για την εδραίωση της Επανάστασης και την εξέλιξη του Αγώνα. Οπως αναφέρει ο Αποστ. Βακαλόπουλος «Η Αλωση της Τριπολιτσάς τονώνει το ηθικό των Πελοποννησίων… από τη στιγμή εκείνη η Επανάσταση όχι μόνο εξυψώνεται στη συνείδηση όλων των Ελλήνων, αλλά και προσωρεί ουσιαστικά και παίρνει πια καθολικότερο χαρακτήρα».
Στο φετινό πανηγυρικό εορτασμό της επετείου για τα 200 χρόνια από την Αλωση της Τριπολιτσάς παραβρέθηκε και το Λύκειο των Ελληνίδων Πύργου, με τμήμα της Χορευτικής Ομάδας και μέλη του Δ.Σ. συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις της Κυριακής 26/9/2021, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας , που διοργάνωσε ο Δήμος Τριπόλεως.
