Η πανδημία τρέναρε τις εργασίες στο Αρχαίο Αίπυ, ενώ από την ΑΝΟΛ έχει εγκριθεί σημαντικό κονδύλι
Μέριμνα για το μνημείο ζητούν φορείς και κάτοικοι της περιοχής- Βάρος στη βελτίωση της οδικής πρόσβασης ρίχνει ο δήμος Ανδρίτσαινας-Κρεστένων
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει αρνητικές επιπτώσεις και στην εκτέλεση εργασιών, που αφορούν την προστασία και ανάδειξη σημαντικών μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ανάμεσα σε αυτά είναι και το ονομαστό Αρχαίο Αίπυ στην Πλατιάνα. Για το οποίο ήδη έχει εγκριθεί σημαντικό κονδύλι από την ΑΝ.ΟΛ. και αναμένεται σύντονα να ξεκινήσουν οι εργασίες αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου.
Ειδικότερα μέσω του προγράμματος leader, έχει εγκριθεί χρηματοδότηση ύψους 300.000 € για την αναστήλωση του Αρχαίου θεάτρου. Το οποίο όπως είναι γνωστό έχει «υιοθετηθεί» από το Διάζωμα με επικεφαλής τον κ. Σταύρο Μπένο. Το οποίο είναι ένα σωματείο που προσφέρει υψηλές υπηρεσίες στην κοινωνία μας. Με την διάσωση των αρχαίων θεάτρων του τόπου μας και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της πατρίδας μας.
Τοπικοί φορείς και κάτοικοι, με παρέμβασή τους στην «ΠΡΩΤΗ» ζητούν την μέριμνα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς ώστε να :
• Ξεκινήσουν οι εργασίες αναστήλωσης ( υπάρχει απόφαση-έγκριση της Υπουργού πολιτισμού από τον Νοέμβριο του 2019).
• Βελτιωθεί ο επαρχιακός δρόμος Πλατιάνα – Μάκιστος στο κομμάτι από Πλατιάνα έως διστάυρωση προς Αρχαιολογικό χώρο ( Ασφαλτικά – Τεχνικά – Προστατευτικές μπάρες)
• Διαφημιστεί ο αρχαιολογικός χώρος και η περιοχή.
• Καθαριστεί και βελτιωθεί η βατότητα και η σήμανση εντός του μονοπατιού με τα σκαλιά και του αρχαιολογικού χώρου.
Όλα τα παραπάνω με σκοπό την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και την ανάπτυξη της περιοχής μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της προσέλκυσης επισκεπτών. Οι οποίοι θα μπορούν να μεταβούν στον χώρο με ασφάλεια.
Η απόφαση του ΥΠΠΟ
Ήδη από τα τέλη του 2019 εκ μέρους του υπουργείου Πολιτισμού έγινε έγκριση εκτέλεσης εργασιών του έργου «αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου Πλατιάνας», απολογιστικά και με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας.
Αναλυτικότερα στην απόφαση του υπουργείου αναφέρονται τα εξής:
– Το έργο που θα εκτελεστεί αφορά στην αποκατάσταση του τμήματος του σκηνικού οικοδομήματος και συγκεκριμένα:
Α. Περιγραφή ενεργειών.
Οργάνωση έργου.
· Καθαρισμός περιοχής σκηνικού οικοδομήματος και παρόδων.
· Εργασίες αποχωματώσεων-επιχώσεων πρόσβασης.
· Εργασίες καταγραφής υλικού ερειπιώνα.
· Ειδικές κατασκευές για την έκθεση των αρχιτεκτονικών μελών.
· Οργάνωση διάσπαρτου λίθινου υλικού-ανάσυρση λίθων προς ανάταξη.
· Αναστήλωση αρχαίου υλικού ερειπιώνα.
· Αποκατάσταση βόρειου τοίχου σκηνής.
· Μερική αποκατάσταση σκηνικού οικοδομήματος.
· Β. ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Πινακίδα πληροφόρησης-φυλλάδιο.
· Γ. Μελέτες για έκδοση οικ. Αδείας και λοιπές μελέτες που σχετίζονται με την εκτέλεση του έργου. Μελέτη υλικών-πετρογραφική.
· Γεωτεχνική μελέτη.
· Μελέτη εφαρμογής αναστήλωσης σκηνικού οικοδομήματος.
· Όπου υπάρξει ανάγκη τροποποιήσεως ή συμπληρώσεως των ανωτέρω εργασιών, θα υποβληθούν προς έγκριση οι αντίστοιχες μελέτες.
-Για την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών, την πρόσληψη του απαραίτητου προσωπικού, την προμήθεια των αναγκαίων υλικών και κάθε άλλη ενέργεια, στο πλαίσιο της αυτεπιστασίας μέχρι την ολοκλήρωση του έργου. Εγκρίνεται συνολική δαπάνη ποσού 300.000,00 Ευρώ, η οποία θα βαρύνει τις πιστώσεις του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020.
5. Για την εκτέλεση του έργου εγκρίνεται η πρόσληψη του απαραίτητου προσωπικού, που είναι ένας αρχαιολόγος και 1 αρχιτέκτονας-μηχανικός.
-Οι εργασίες έχουν ημερομηνία έναρξης την 30-11-2019 και λήξης την 30-04-2022.
Το μνημείο παρουσιάζει σήμερα τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα
Σύμφωνα με την κ. Ζαχαρούλα Λεβεντούρη,
Αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας, το θέατρο της Πλατιάνας είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης κοινότητας, του Δήμου Κρεστένων- Ανδρίτσαινας, του Νομού Ηλείας.
Το θέατρο χρονολογείται σε δύο φάσεις. Tο κοίλο χρονολογείται στον 4ο αι. π.x, ενώ το σκηνικό οικοδόμημα χρονολογείται στο 245 π.x.
Όπως σώζεται σήμερα, το θέατρο παρουσιάζει την τριμερή χαρακτηριστική διάρθρωση των ελληνιστικών θεάτρων: κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα.
Σήμερα διατηρείται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ενώ σε καλή κατάσταση σώζεται ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και στην αρχική θέση του ένας θρόνος από τις προεδρείες. Το σωζόμενο κοίλο έχει διάμετρο 34,5μ.Το μνημείο παρουσιάζει σήμερα τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα . Αποτελεί το δεύτερο σωζόμενο μνημείο της συγκεκριμένης κατηγορίας στο Νομό Ηλείας , μετά από το θέατρο της αρχαίας Ήλιδας.
Η πόλη είχε πιθανόν εγκαταλειφθεί έως τον 2ο αι. μ.Χ., καθώς δεν μνημονεύεται από τον περιηγητή Παυσανία. Για την ταύτισή της έχουν προταθεί οι πόλεις της αρχαίας Τριφυλίας Τυπανέαι και Ύπανα, οι οποίες μνημονεύονται από τον Πολύβιο σε σχέση με την εισβολή του Μακεδόνα βασιλιά Φιλίππου του Β΄ στην περιοχή κατά τη διάρκεια του Συμμαχικού πολέμου(220-217 μ.χ), καθώς και από άλλες αρχαίες πηγές και επιγραφικές μαρτυρίες. Η ταύτιση της θέσης με αρχαία πόλη δεν είναι ακόμη απολύτως ασφαλής, μελλοντικές ωστόσο έρευνες και ευρήματα μπορούν να συνδράμουν προς την κατεύθυνση αυτή. Από την ανεύρεση λίθινων τεχνέργων κατά τη διάρκεια εργασιών αποψίλωσης στην κορυφή και στα πρανή του λόφου εικάζεται πως η θέση είχε και προϊστορικές φάσεις κατοίκησης.
Διευθύντρια Ζ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων
«Πρόκειται για ένα αξιόλογο μνημείο»
Για το πολύ σημαντικό αυτό έργο πολιτισμού, η Διευθύντριας της Ζ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων Ερωφίλλη Ίρις Κόλλια έχει επισημάνει ότι «το θέατρο στην αρχαία ακρόπολη στην Πλατιάνα είναι το δεύτερο γνωστό αρχαίο θέατρο στην Ηλεία μετά από αυτό της Ήλιδας και χρονολογείται στα τέλη του 4ου – 3ο αι. π.Χ. Πρόκειται για ένα αξιόλογο μνημείο, που παρουσιάζει μια σημαντική κατασκευαστική ιδιαιτερότητα. Συγκεκριμένα, το προσκήνιό του έχει διαταχθεί μπροστά και σε επαφή με το τείχος, το κοίλο βλέπει προς τα βόρεια, ενώ τη λειτουργικότητα της σκηνής του θεάτρου προφανώς συμπληρώνει ο πύργος που βρίσκεται στο κέντρο της σκηνής και σε επαφή με αυτή, καθώς και οι εκατέρωθεν πτέρυγες του τείχους».
Σάκης Μπαλιούκος
Συνολική χρηματοδότηση από την ΑΝ.ΟΛ. ύψους 700.000 ευρώ
Αναφορικά με την αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου Πλατιάνας, καθώς και του περιβάλλοντος χώρου του που δέχεται μεγάλο αριθμό επισκεπτών, ο δήμαρχος Ανδρίτσαινας-Κρεστένων και πρόεδρος της Αναπτυξιακής Ολυμπίας κ. Σάκης Μπαλιούκος, επεσήμανε τα εξής:
«Η υλοποίηση του πολύ σημαντικού αυτού έργου που θα γίνει με αυτεπιστασία, έχει προχωρήσει από την Αρχαιολογική Υπηρεσία Ηλείας και με το άνοιγμα των δραστηριοτήτων θα εκτελεστούν όλες οι προβλεπόμενες εργασίες. Ο δήμος Ανδρίτσαινας-Κρεστένων μέσα από την ΑΝΟΛ και σε συνεργασία με το Διάζωμα του Σταύρου Μπένου και την Εφορεία Αρχαιοτήτων, κατάφερε να υπάρξει συνολική χρηματοδότηση ύψους 700.000 ευρώ, προκειμένου να προχωρήσει και η βελτίωση των οδών πρόσβασης. Σε αυτά τα πλαίσια από το δήμο προωθείται η βελτίωση του οδικού άξονα από την διασταύρωση του κεντρικού δρόμου στην Πλατιάνα που οδηγεί στο αρχαίο μνημείο κι εν συνεχεία προς Αρτέμιδα και Ζαχάρω».
ΛΕΖΑΝΤΕΣ
Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσουν οι εργασίες αποκατάστασης του Αρχαίου Αίπυ στην Πλατιάνα, τις οποίες «τρέναρε» η πανδημία του κορωνοϊού:
Σε κακή κατάσταση βρίσκονται τα σημεία πρόσβασης προς το αρχαίο θέατρο, που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την επισκεψιμότητα του μνημείου:
Προς χρηματοδότηση στο δήμο Ανδρίτσαινας-Κρεστένων είναι η βελτίωση του οδικού τμήματος από Πλατιάνα έως δισταύρωση προς Αρχαιολογικό χώρο, μέσα από το πρόγραμμα «Αντ. Τρίτσης»:
Σημαντικό είναι το ενδιαφέρον του προέδρου του Διαζώματος Στ. Μπένου, για την αναστήλωση και περαιτέρω αξιοποίηση του αρχαίου θεάτρου στην ακρόπολη της Πλατιάνας:
