ΕΛΕΤ
Να προωθηθεί άμεσα το πρόγραμμα ΔΙΑΤΗΡΩ, που θα δώσει την ευκαιρία στους ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων να τα στερεώσουν και να τα αποκαταστήσουν ζητά η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, διαβλέποντας τον κίνδυνο καταστροφής της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Ελλάδας με ταχύρυθμες διαδικασίες, πίσω από τη διάταξη για τα «επικινδύνως ετοιμόρροπα» κτίρια, που περιελήφθη και ψηφίστηκε με το νόμο για την αξιοποίηση του Ελληνικού.
«Η βαρυσήμαντη Διάταξη με Αρ. Τροπολογίας 44 A’/26.03.2021 του Νόμου 4787 η οποία αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε καθαίρεση με συνοπτικές διαδικασίες ερειπωμένα κτίρια παλαιότερα των 100 ετών που συγκροτούν την Αρχιτεκτονική μας κληρονομιά, ψηφίσθηκε την Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021 από τη Βουλή, σε νομοσχέδιο για το Ελληνικό (!)” λέει η ΕΛΕΤ.
Το ΥΠΕΝ σημειώνει ότι στόχος της ρύθμισης είναι να αποφευχθεί η εξέταση των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων από πολλαπλές επιτροπές, συμβούλια και υπηρεσίες καθώς και η έκδοση αντιφατικών γνωμοδοτήσεων και εγκρίσεων που δημιουργεί καθυστερήσεις, θέτοντας εν τέλει σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών.
Τι προβλέπεται
Με τη διάταξη θεσμοθετείται Ειδική Επιτροπή Επικινδύνως Ετοιμόρροπων Κτιρίων (Ε.ΕΠ.ΕΤ.) η οποία θα συστήνεται με απόφαση του Συντονιστή εκάστης Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Η Επιτροπή θα επιλαμβάνεται σε περιπτώσεις κτισμάτων, για τις οποίες υπάρχει συναρμοδιότητα ΥΠΕΝ – ΥΠΠΟΑ και που εκτιμώνται από την Υ.ΔΟΜ. ως επικινδύνως ετοιμόρροπα και είναι:
– προγενέστερα των εκάστοτε τελευταίων εκατό ετών ή βρίσκονται
– κοντά σε μνημείο
– εντός αρχαιολογικού χώρου
– εντός ιστορικού τόπου,
– εντός τόπου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, ή
– εντός Ζώνης Β’ προστασίας μνημείου.
Προβλέπεται επίσης ότι:
-Εντός τριών ημερών η Ειδική Επιτροπή θα προβαίνει σε αυτοψία και η έκθεση θα συντάσσεται αυθημερόν.
-Εντός τριών ημερών από τη διενέργεια της αυτοψίας θα συνεδριάζει η Ειδική Επιτροπή.
-Εάν το κτίριο κριθεί επικινδύνως ετοιμόρροπο, εντός τριών ημερών από τη συνεδρίαση θα πραγματοποιείται η κατεδάφισή του.
Τι λέει το ΥΠΕΝ
Παρουσιάζοντας τη σχετική ρύθμιση που ψηφίστηκε στη Βουλή ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Tαγαράς είπε στη Βουλή ότι: «ερχόμαστε στην ουσία να λύσουμε ένα πρόβλημα το οποίο έχει διαχρονικά υπάρξει, που δημιουργεί καθυστερήσεις στην αντιμετώπιση των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων -όπου υπάρχει συναρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και του Υπουργείου Πολιτισμού. Μέχρι σήμερα οι επιτροπές των διαφορετικών Υπουργείων ήταν:
1) Η Επιτροπή του άρθρου 7 του Προεδρικού Διατάγματος 13 του 1929 -τριμελής επιτροπή μηχανικών-, 2) το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και 3) η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού για θέματα κρίσης επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων. Αυτό δημιουργούσε πολλές καθυστερήσεις.
Γι’ αυτόν τον λόγο και σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού κάνουμε μία ειδική επιτροπή η οποία θα διαχειρίζεται τα θέματα των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων. Είναι η Ειδική Επιτροπή Ετοιμόρροπων κτιρίων, μια επταμελής επιτροπή, η οποία σε πολύ γρήγορους χρόνους και με αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση θα μπορεί γρήγορα να λαμβάνει αποφάσεις, αν συντρέχουν λόγοι επικινδυνότητας, είτε για τμήμα είτε για ολόκληρο οικοδόμημα, με όλες τις σχετικές παρεμβάσεις για διασφάλιση ευαίσθητων ή ιδιαίτερων χαρακτηριστικών σημείων, μέρους ή ολόκληρου του μέρους».
Ο κ Tαγαράς πρόσθεσε ότι: «Σ’ αυτήν την περίπτωση θέλω να πω, παίρνοντας και τις επιστολές από τον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, αλλά και από τον Σύλλογο Μηχανικών της Σύρου και αναγνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα της «νησιωτικότητας», ότι συμφωνούμε και προσθέτουμε στην τροπολογία την περίπτωση στην οποία θα αναφερθώ αμέσως τώρα. Κατ’ εξαίρεση για λόγους «νησιωτικότητας» προσθέτουμε στην τελευταία παράγραφο «δύνανται να συγκροτούνται πλείστες επιτροπές πέραν αυτής της αποκεντρωμένης», σεβόμενοι και στην ουσία αποδεχόμενοι το έγγραφο του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου για μια επιτροπή με έδρα τη Μυτιλήνη, μια επιτροπή με έδρα τη Ρόδο και μια επιτροπή με έδρα τη Σύρο».
Κατεδαφίσεις εντός τριών ημερών
Η Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού αναφέρει ότι η διάταξη επιτρέπει την κατεδάφιση ετοιμόρροπων παλαιών κτιρίων με συνοπτικές διαδικασίες που ολοκληρώνονται εντός τριών ημερών.
«Αυτή η διάταξη συμπεριλαμβάνει και κτίρια που χρονολογούνται μετά το 1830 και σύμφωνα με τον αρχαιολογικό Νόμο είναι υποψήφια να κηρυχθούν διατηρητέα εφόσον ακολουθηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες. Με την πρόταση αυτή ανοίγει ο δρόμος αθρόας καταστροφής της πλούσιας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της μετεπαναστατικής Ελλάδας και οριστικής αλλοίωσης της φυσιογνωμίας των ιστορικών μας πόλεων και οικισμών που αποτελούν την πολιτιστική μας ταυτότητα και περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό αξιόλογων παλαιών κτιρίων που δεν έχουν – ή δεν έχουν ακόμη χαρακτηρισθεί διατηρητέα», τονίζει η Εταιρεία και προσθέτει:
«Η συγκεκριμένη διάταξη θα μπορούσε κάλλιστα, όπως άλλωστε και θα όφειλε και για καθαρά τυπικούς λόγους, να είχε περιοριστεί στη συγκεκριμένη περίπτωση του Ελληνικού».
Υλοποίηση του Προγράμματος ΔΙΑΤΗΡΩ
Σε ανακοίνωση της η ΕΛΕΤ σημειώνει ότι: τα κτίρια στα οποία απευθύνεται η διάταξη ακόμη και αν δεν είναι κηρυγμένα διατηρητέα, θεωρούνται από το ΥΠΠΟΑ «προστατευόμενα» εφόσον είναι παλαιότερα των 100 ετών και βρίσκονται μέσα σε κηρυγμένο «ιστορικό τόπο». Και σύμφωνα με τη Σύμβαση για την Προστασία της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (Σύμβαση της Γρανάδας) που επικυρώθηκε ομόφωνα από την Ελληνική Βουλή με τον Ν 2039/1992, η Πολιτεία είναι υποχρεωμένη «να φροντίσει ώστε τα προστατευόμενα ακίνητα να μην αλλοιωθούν, ερειπωθούν ή κατεδαφιστούν» και «να ενθαρρύνει την ιδιωτική πρωτοβουλία για τη συντήρηση και αναστήλωση αυτής της κληρονομιάς».
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού αναφέρει ακόμη ότι έχει στείλει, μεταξύ άλλων σχετικών ενεργειών, και επιστολή στον Υπουργό Περιβάλλοντος, κο Σκρέκα, ζητώντας την δέσμευση του για την υλοποίηση του Προγράμματος ΔΙΑΤΗΡΩ Επίσης, η ευρωπαϊκή οργάνωση Europa Nostra με επιστολή της στους Υπουργούς Περιβάλλοντος, κο K. Σκρέκα, και Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκη, δήλωσε τη στήριξη της στο πρωτοποριακό Πρόγραμμα ΔΙΑΤΗΡΩ.
